We hebben weer wat voor je. Beelden van de laatste fase van de bouw van de zuidpassage, enkele foto’s van een maquette van de plint van Hoog Catharijne en een verslag van een schouw. Eerst maar wat foto’s van onderhanden werk:
Dan foto’s van de recente maquette van HC, waarop de te zien is hoe de plint gaat worden. (Dank aan 030 op SSC.) De nieuwe plint is aangebracht rondom het hele complex. Het is het resultaat van jarenlange ontwerp-iteraties. Deze openbaarmaking (alle discussies vonden tot nu toe achter gesloten deuren plaats, zie ook dit artikel) brengt wat onrust mee. De massaliteit van de zwarte, blinde muur langs de singel doet wenkbrauwen fronsen, niet het laatst bij gemeenteraadsleden. Op deze plek was in een vroeger ontwerp door de architect een enorme schuifpoort gepland met een artistieke uitstraling. Nu deze weg is (het zal vast kostbaar geweest zijn), blijft alleen de eindeloze zwarte natuursteenwand over. In de oude situatie is het al niets, maar of deze oplossing een stap vooruit is mag je zelf beoordelen.
En dan, tot slot, het schouwverslag, met dank weer aan HR.
Voor wie niet in de gelegenheid was de schouw vorige week te bezoeken (of niet goed heeft opgelet) hebben we hier een samenvatting. Heb je meer informatie en wil je dat delen: laat een reactie achter. Samen weten we meer!
Hoog Catharijne: de laatste stand van zaken en de komende periode
(Menno Overtoom, Klépierre)
Op vrijdag 9 november a.s. gaat de zuidpassage, ook wel South Mile genoemd, open. Deze is net zo breed als de noordpassage, namelijk acht meter. Ook de hoge plafonds en het glazen dak zijn gelijk. Het levert veel daglicht op en maakt hoge winkelpuien mogelijk. Voor retailers belangrijke voordelen.
Vanuit de zuidpassage wordt een aftakking naar Achter Clarenburg gerealiseerd. Deze gaat medio 2019 open als het voormalige V&D-pand voor winkels van Hudson Bay, Primark en Jumbo en een La Place restaurant. De laatste is tegenwoordig eigendom van Jumbo.
Begin oktober zijn de werkzaamheden aan de Smakkelaarsveld-plint begonnen. Hier komt een uitbreiding van Mediamarkt. Eind 2019 is de plint klaar, behalve bij de hoek ter hoogte van het begin 2019 te openen Noordgebouw. Dit wordt 2020, in verband met het opruimen van een stuk Noordertunnel. De plint krijgt een open karakter en geen voorzetgedeelte.
(De bouwplannen voor het Smakkelaarsveld zijn afgelopen september bekend geworden. Zie smakkelaarspark.nl.)
De kantoren in het Gildenkwartier zijn eigendom van Klépierre. Over de ontwikkeling wordt nog nagedacht. The Student Hotel, waar enige tijd sprake van was, is van tafel. Waarschijnlijk gaat de bestemming kantoren worden. De markt daarvan is de afgelopen jaren aangetrokken. Zeker is wel om het exterieur van het Gildenkwartier aan te pakken.
Dan het zuidelijke deel van HC. De gevel langs het Stationsplein en Voorzetgebouw 2 worden afgerond. Daarmee is in oktober 2018 begonnen en oplevering is gepland eind 2019. De nadruk komt hier op horeca te liggen.
Nog in studie is of de Godebaldpassage door deze ontwikkelingen smaller zal worden. Het Godebaldkwartier zelf krijgt een eigen identiteit. Het blijft wel een ‘foodstreet’ (tot opluchting van de zaal), maar wel in een modern jasje. De AH blijft in het Godebaldkwartier, naast de op 7 november 2018 te openen AH in het Noordgebouw.
De zaal toont zorgen over de plint. Wordt dit niet de nieuwe patatstraat? Overtoom ziet dat gevaar niet direct. Zie ook verderop in deze post.
Tot slot is er enige discussie over het oude en nieuwe HC. Door het meer open karakter, hogere plafonds, veel meer daglicht en een betere verbinding met de oude stad zal het nieuwe HC volgens Overtoom langer houdbaar zijn dan het oude. Het blijft natuurlijk wel een handelsplek, maar dat is al eeuwen zo. Heeft het internationale allure? In ieder geval is het wel het grootste, drukste en mooiste winkelcentrum van Nederland.
Rondgang door het Stationsgebied centrumzijde
(Erica van Dijk, gemeente Utrecht)
De sloop van de Noordertunnel, die al sinds augustus dicht is, ter hoogte van de Smakkelaarshoek (even wennen aan deze nieuwe naam) is begonnen. In het voorjaar van 2019 verplaatst de sloop zich naar het Noordgebouw. Daarvoor wordt het fietspad, die naar de stationsstalling loopt, verlegd naar de HC-kant. Juni 2019 kan dan op deze plek het werk aan de plint aanvangen. Een deel van die tunnel blijft zitten, om de bouwput niet te groot te maken.
De atoomschuilkelder die zich in de Noordertunnel bevond zal ter plekke op passende wijze, met films, herinnerd worden. Of er trappen naar de te herstellen Leidsche Rijn komen is nog onzeker. De fietsers en voetgangers dreigen op deze plek elkaar nogal in de weg te gaan zitten. Dit is een punt van studie.
Op het Stationsplein gaan steeds meer hekken weg. De bouw van fase 2 van de fietsenstalling is volop gaande. Om technische redenen is alvast een scheidingswand met de trambaan opgetrokken. Medio 2019 is dit deel van de stalling klaar. Aan deze kant van het Stationsplein zullen trappen, roltrappen en een lift worden aangebracht. Voor nood- en hulpdiensten is er een aparte hellingbaan. Taxi’s en Kiss & Ride plek krijgen aan de zuidkant van het plein weer hun vertrouwde plekje. Overigens krijgt de fietsenstalling om veiligheidsredenen geen directe link met het tramstation. Je moet via het station, trap op en trap af.
Hopelijk gaat de Uithoflijn eind 2019 rijden. Per 9 december 2018 komen er bussen terug aan de stadskant van het station. Boven het tramstation is de bouw van het Zuidgebouw (Het Platform) volop gaande. Hierin komen woningen, winkels en kantoorfuncties. Oplevering medio 2019. En alhier wederom een nieuwe straatnaam om aan te wennen: Moreelse Hoek. Tot slot wordt om veiligheidsredenen overwogen de ‘golvende beweging’ uit de Sijpesteijntunnel te halen.
De Uithoflijn in het Stationsgebied
(Mette Draisma, projectleider Uithoflijn Stationsgebied)
De Uithoflijn (9 km tussen Utrecht Centraal en Utrecht Science Park) wordt in opdracht van de gemeente en de Provincie Utrecht gebouwd. In december 2019 begint de Uithoflijn te rijden. Vanaf februari 2019 start al het zogenaamde ‘proefbedrijf’. De Uithoflijn is via het Stationsgebied doorverbonden met de Nieuwegeinlijn, maar deze koppeling gaat pas in 2020 in gebruik. Tot die tijd vindt er alleen remise-verkeer plaats.
Recentelijk is de eerste nieuwe tram door het Stationsgebied gereden. Het traject is nu ‘doorrolbaar’. Doorrijdbaar is het pas als de bovenleiding geïnstalleerd is. Verder behoeven de haltes naar Nieuwegein aanpassing voor de nieuwe trams, met hun lage vloeren.
Het tramstation, met de officiële naam ‘Utrecht Centraal Centrum’, krijgt twee perrons met vier sporen. Twee zogenaamde kopsporen en twee doorlopende sporen. Een loopverbinding tussen de tramhalte en de Moreelsebrug is technisch mogelijk, maar ligt (politiek) gevoelig. Om de tramhalte wordt een glazen wand aangebracht. Hij is dus alleen maar bereikbaar via de stationshal.
De Uithoflijn wordt tramlijn 22. De Nieuwegeinlijn heeft het nummer: 60/61. Zoals al door Erica van Dijk gezegd komen er aan de centrumkant van het station op zondag 9 december a.s. bussen terug onder het station. Het gaat om de lijnen 2, 3, 18 en 28. De bussen komen en gaan via de noordzijde. Om dit mogelijk te maken rijden ze in een lus om de tramhalte heen.
Herstel Catharijnesingel
(Matthijs Haveman en Herman Murkes, projectleiders realisatie Catharijnesingel)
Beide projectleiders zijn in dienst bij de Utrechtse aannemer D. van der Steen. Ze vinden het een eer om de Catharijnesingel in oude luister te mogen herstellen. Eén van de werknemers heeft zelfs de singel nog helpen dempen, begin jaren zeventig. Van der Steen werkt samen met Vlasman Sloopwerken. Te slopen objecten zijn de Catharijnebak, het Willemsviaduct en delen van de spuikoker, waar het water van de singel tot voor kort doorliep. Bij het Willemsviaduct ligt het diepste punt van de bak: vier meter. Aan de zuidzijde van het Poortgebouw komt een zogenaamde plaatbrug, net zoals aan de noordzijde. Deze verbindt de Catharijnesingel met de Rijnkade. Ook hier is in een entree naar Hoog Catharijne voorzien.
Ter hoogte van SHV en de Gertrudiskathedraal is de spuikoker al omgebouwd tot bergbezinkbassin om hoosbuien de baas te kunnen. In de periode januari tot maart 2019 begint de sloop van de Catharijnebak vanuit het zuiden. Probleem hierbij is het opkomend grondwater. Een bijzondere 160 tons kraan, met extreme reikwijdte (triple giek) zal hiervoor keermuren plaatsen. Deze kraan is ooit ontwikkeld voor de sloop van de Botlekbrug. Na 5 december begint de kraan aan zijn werkzaamheden. Met de belanghebbende in het gebied – onder andere de bewoners van de Mariahoek, SHV en Hotel Karel V – is uitgebreid contact om overlast te voorkomen. Er worden bijvoorbeeld trillingsmetingen uitgevoerd. Bijzondere aandacht is er voor de bomen in het gebied. De bomen langs de Inktpot worden door een gespecialiseerd bedrijf bewaakt. De firma Copijn gaat in december 2018 vier bomen verplaatsen. Tijdens de werkzaamheden zal een loopbrug over de Marga Klompébrug geplaatst worden.
Volgende schouw is dinsdag 5 februari 2019.
Reacties
Bedankt voor het verslag!
Voor de straatnaam liefhebbers , de Zuidpassage heeft straks als straat naam de Catharijnepassage.
Om de discussie nog een keer op te rakelen: trappen vanaf de Moreelsebrug naar de perrons liggen extreem gevoelig. Maar trappen naar de nieuwe tramhalte vallen daar toch buiten? Zeker als het nieuwe busstation aan de westkant ook een trap zou krijgen (desnoods vanaf het Forum bovenop de Knoopstalling) dan zou er meteen een logische korte overstap tussen het niet-treinvervoer ontstaan – een overstap waar HC zelf ook geen baat bij zou hebben, alleen de stationshoreca. (Oké, en ook voor de Mariaplaats zou dit heel gunstig zijn, en dat raakt HC wél…)
De route vanaf Moreelsebrug voor zowel treinreizigers als tramreizigers is dermate mooi en handig dat dit zeer ongunstig is voor HC en dus verboden wordt door de baas in dit gebied, onze Franse vrienden van Klepierre.
Voor het niet aansluiten van perrons op de Moreelsebrug zwaaien ze met een overeenkomst en als rechtvaardiging voor die glazen wand tussen tramperron en Moreelse hoek heeft Klepierre de gemeente Utrecht opdracht gegeven te zeggen dat dit verkeerstechnisch onveilig is omdat er ook bussen rijden.
Die plint, mijn god…. ik dacht dat de situatie niet lelijker kon dan hij al was. Maar ze hebben het voor mekaar gekregen. Kan de welstand hier echt niks aan doen?
De welstand is juist een groot en belangrijk deel van het probleem! Tot nu toe is het namelijk met name welstand die alle meer uitgesproken ontwerpen, denk bijvoorbeeld aan het forum, heeft afgezwakt naar grijze, anonieme eenheidsworst.
Wat een overtrokken reactie weer. Waarom toch weer zo dramatisch zwart/wit denken? Welstand is – zeker wat dit deelgebied betreft – geen onderdeel van het probleem.
Natuurlijk zullen er projecten zijn waar niet iedereen het eens is met sommige adviezen van Welstand. Maar de eventuele ‘geforceerde grijsheid’ van een ander project aan de westkant heeft *niets* te maken met hun rol in deze ontwikkeling aan de oostkant. Sterker nog: als er een partij is die zich tijdens het beslissingstraject heeft ingezet voor een goede inrichting van het gebied rondom de te herstellen Catharijnesingel, dan is het Welstand wel.
Keer op keer is het ontwerp van de Catharijneknoop en de aansluitende openbare ruimte door Welstand bekritiseerd en afgewezen. Het voldeed niet aan de eisen voor deze omgeving die via het referendum en masterplan voor de bewoners zijn opgesteld. Hetzelfde met deze voorzetplint: lees de verslagen er nog maar eens op na. Men was niet te spreken over de huidige invulling van de plint. En dan hebben we het niet over de stijl: het is echt niet zo dat Klépierre hier ineens met een of ander uitgesproken ontwerp voor de plint is gekomen. Nee, de kritiek ging over belangrijke, basale zaken: de leefbaarheid, het gebrek aan in- en uitgangen, de invulling van de winkels/etalages, etc. Dat zijn de eerste prioriteiten voor de commissie.
Maar wanneer je een gemeenteraad hebt die – wanneer het hen economisch uitkomt – Welstand opzij schuift en zegt “we doen het lekker toch”, dan is er het besef dat je met hard oordelen helemaal niets voor elkaar krijgt. In ieder geval niet in dit deelgebied. Het tegenhouden van de huidige plannen was een zinloze opgave. Dus: naast de nodige kritiek op deze voorzetplint hebben ze wel geprobeerd om tenminste nog wat kleine verbeteringen in het ontwerp door te laten voeren. Meer dan dat kunnen ze hier niet betekenen: men weet dat hun advies in deze situatie toch weinig uitmaakt: Klépierre doet toch wat zij wil. En de gemeente zal hen na enig gemekker toch wel weer steunen.
“het nieuwe HC [zal] volgens Overtoom langer houdbaar zijn dan het oude”
Ik denk dat dat inderdaad geldt voor het middendeel tussen stationsplein en Vredenburg (Voorzetgebouw, Stadskamer, Stijlkamer, Vredenburgpassage, Catharijnepassage) maar voor de vleugels (Gildenkwartier, Godebaldkwartier) heb ik grote twijfels. De indruk die ik nu krijg is dat die vooral afgeraffeld worden: nieuw plintje er langs, klaar.
Voor zowel Gildenkwartier als Godebaldkwartier geldt dat ze niet in de loop liggen. Bij Gildenkwartier wordt het erger omdat de interne looproute straks door de Mediamarkt gaat lopen.
De aantrekkelijke looproute gaat buitenom, langs Smakkelaarsveld of Moreelsepark. Logisch zou dus zijn om Gildenkwartier als Godebaldkwartier ook meer naar buiten gericht te maken. Maar die denkstap hebben ze bij Klépièrre nog niet gemaakt. Blijkbaar moet de loopstroom eerst écht veranderen voor ze zich dat kunnen voorstellen.
Het zou mijn daarom niet verbazen als deze delen van HC over tien, twintig jaar opnieuw in de steigers staan.
Medio 2019 staat als volgende mijlpaal in de agenda! Hudson’s Bay, Primark etc. open met de winkels van Achter Clarenburg, de grootste Fietsenstalling af en het Platform (Zuidgebouw). Uiteraard onder voorbehoud van uitloop.
Er van uitgaande dat lijn 18 een spitslijn is is centrumzijde niet zo’n groot busstation met drie continu rijdende buslijnen (waarvan lijn 2 ook niet de meest drukke is). Maar in elk geval beter iets dan niets. Omdat veel lijnen ook al niet op het Vredenburg stoppen is er anders een heel groot gat tussen de halte Neude en busstation Utrecht Centraal Jaarbeurszijde.
Is er al meer bekend over dat “hier stond vroeger een kasteel, dus we willen er niet niets neerzetten” obstakel in de singel? Zoals het er nu uitzien is er een gat uitgespaard voor een theepot 🙂
Wat verschrikkelijk die plint tegenover Tivoli Vredenburg. Dit moet toch beter kunnen: een ruimte voor de fietsenstalling/winkel op de begane grond. Of een groene wand. Alles beter dan dit. Ik mag toch hopen dat de gemeente hier niet mee akkoord gaat.
Verder op de impressies veel bomen. Gaan die er ooit komen…?
Wordt de Catharijnesingel daar niet een 30km/u weg? De 2 rijbanen zien er vrij smal uit namelijk.
En boven de plint blijft het één grote door uitlaatgassen getergde grauwigheid.
Een groter contrast met het maagdelijke wit (omdat het buiten het plangebied valt) is niet denkbaar.
Dank voor de update weer.
Ik heb tien jaar in Utrecht gewoond en heb sinds kort de stad verlaten. Iedere keer als er iets opgeleverd wordt zit ik in tweestrijd; m’n hoofd wil zo graag dat ik “blij ben” om het maar niet als verzuurd mens door het leven te hoeven en het feit dat er aardig wat geld is/wordt stukgeslagen om iets nieuws neer te zetten. M’n hart bloedt en zegt: wat een volgeplempte bende met een scala aan niet tijdloze elementen… Het had zoveel subtieler gekund allemaal met net zoveel commercieel vertier. Kijk eens naar bepaalde stations in New York bijvoorbeeld. Maar goed, terug naar m’n hoofd: fijn dat er zaken opgeleverd worden…
@ mick
Heb je voorbeelden van recent opgeleverde projecten bij stations in New York en de bijbehorende budgetten van deze projecten? Anders is dit zo’n losse flodder. Hier worden we namelijk niet veel wijzer van.
De reden dat ik het vraag: Het is altijd wel lief om een gigantisch rijke wereldhoofdstad en cultureel episch centrum als New York met dorp Utrecht te vergelijken, maar dat is wel vaak appels en peren. De huren zijn er hoger, de bestedingen zijn er hoger. In de retail survey van 2016 in de Benelux zie je bv dat Utrecht relatief gezien heel weinig duurdere winkels heeft. Vrijwel alleen mainstream. Dat zie je ook in het straatbeeld. In de VS is uiterlijk vertoon belangrijker dan hier. Laten zien dat het goed gaat (ook als dat niet zo is). Vermenigvuldig die mentaliteit met vele miljoenen meer inwoners en toeristen en we praten niet meer over hetzelfde dan studentenstad Utrecht.
Een mooi voorbeeld van appels en appels was het tram verhaal hier op BU, en de vergelijking met een Franse provinciestad met eenzelfde project.
@Henk: je hebt helemaal gelijk. Ik sta nog steeds achter m’n quote maar mijn vergelijking slaat nergens op. Waarschijnlijk slaaptekort sinds ik een kleine heb sinds een paar maanden ;-). Neemt niet weg dat ik nog steeds wat treurig wordt van deze chaotische omgeving. Maar ik ga me even beraden op een goede referentie 🙂 Groet,
@Mick
Nou ik was twee weken geleden in NY. Ok, het Grand Central Terminal op Manhattan is een mooi oud gebouw (a la Amsterdam CS). Sommige nieuwe stations zien er ook nieuw uit, maar net zo als de onze. Kijk eens wat ProRail heeft gedaan de afgelopen jaren aan stationsvernieuwing. Daar doen we echt niet onder voor die Amerikanen.
Wat mij wel opviel, het materiaal dat door die stations heen dendert, wat een baggerbende. Metro’s uit het jaar nul. Van JFK moet je nog steeds met 3 keer overstappen op je bestemming komen. Het wegennet is uitermate slecht onderhouden.
Wij klagen hier wel, maar de kwaliteit die we hier neerzetten op OV gebied is misschien niet perfect, maar stukken beter dan die meuk in de VS. Op wegengebied is het een van de beste ter wereld (zelfs beter dan de Duitsers).
Het is ook niet vreemd, de Amerikanen willen gewoon geen belasting betalen: daarom zitten er gaten in de wegen en vallen bruggen en viaducten daar zo in elkaar. De Duitsers waren iets te krenterig. En soms lukt het onze Oosterburen ook niet: kijk eens naar de spiksplinternieuwe vliegveld in Berlijn.
Toen ik in NY was, schaamde een lokale politicus zich (ik weet niet meer wie) dat als hij uit Europa komt (met al die mooie vliegvelden) en op JFK aankomt, het toch aanmodderen is. Oude veelal niet logisch georiënteerde gebouwen. Het ziet er heel anno 1980 uit. Hij wilde er 13 miljard US dollar tegen aan gaan gooien. Overigens in het kader van commercie (want overheden hebben dat geld helemaal niet, ook de gemeente Utrecht draagt maar heel weinig bij aan onze stationsgebiedvernieuwing, dat zijn toch echt de NS, Jaarbeurs en Kleppiere) is het gewoon de huidige financieringsconstructie. Geef projectontwikkelaars de ruimte en verdien uit de gronduitgifte, zodat je wat in de openbare buitenruimte wat leuks kunt doen. Dat heeft wel een grens. En tja, dan stel je eisen aan of je wel of niet investeert.
@Atilla: je hebt helemaal gelijk. Ik sta nog steeds achter m’n quote maar mijn vergelijking slaat nergens op. Waarschijnlijk slaaptekort sinds ik een kleine heb sinds een paar maanden ;-). Neemt niet weg dat ik nog steeds wat treurig wordt van deze chaotische omgeving. Maar ik ga me even beraden op een goede referentie 🙂 Groet,
Wie weet hoe veel deuren er in de plint komen? Want ik zie vooral ramen, bij de foto aan de nog aan te leggen gracht, en aangezien het een open karakter moet hebben. Ik verdenk HC er namelijk nog steeds van de route zo onaantrekkelijk mogelijk te maken dat zo veel mogelijk mensen door HC gaan. Daar komt nog bij dat het belangrijk is dat je door de ramen ook echt naar binnen kan kijken en ze er niet een dichte etalage of pooster voor hangen, wat ook al eerder gebeurd is en je als nog een soort blinde wand hebt…
De plint van HC langs de nog uit te graven Leidsche Rijn (want die bedoel je?) heeft bij discussies in Welstand veel aandacht gekregen, juist om redenen van leefbaarheid en sociale veiligheid. Er komen daar enkele toegangen en mogelijk wat kleine zaakjes. Het is niet te vergelijken met de situatie in Hollandse en Vlaamse Toren, waar de winkels de straatjes als hun achterkant beschouwen. Er is echter een voordeel aan een straat met dichtgezette etalages: het wordt vanzelf een fietsenstalling. Utrecht groeit de fiets boven het hoofd en de fietsers regelen het daarom zelf wel, op de bekende anarchistische wijze.