Veel groen in de openbare ruimte moet het doen met beperkte wortelruimte. Het lijkt een trend te worden om groen toe te voegen op een wijze zoals een flatbewoner zijn balkonnetje gezellig maakt. Architecten tekenen groen in waar het maar uitkomt of leuk staat. Ook het Stationsgebied gaat daarin mee, bij gebrek aan ruimte en helaas ook aan ambitie. Grote delen zijn nog in ontwikkeling, sommige zijn al klaar. Wat is ons perspectief? BU heeft door middel van een fotoinventarisatie de tussenbalans opgemaakt.
Klimaat en leefbaarheid
Klimaatverandering, leefbaarheid en groenambitie. Daar draait het hier om. Het ene is een feit. De andere, tja. Overal waar beton in de grond zit of waar het maaiveld met beton naar +1 wordt getild, kan een boom of struik niet vrij wortelen en moet hij in een bakconstructie. En dat maakt hem kwetsbaar. Bovendien beperkt het hem in de groeimogelijkheden.
Geen volle grond beschikbaar
Dat betekent dat op het Vredenburg, noch op de Vredenburgkade bij het terras van Het Gegeven Paard, bomen in de volle grond kunnen staan. De TiVre-trappen zijn een kleine hel op tropische dagen. Het water reflecteert, de zwarte parasols dragen op hun eigen manier zelfs nog bij ook aan de opwarming. Grote bomen zouden zoveel kunnen toevoegen voor het karakter, maar ze zullen er nooit meer groeien. Het uitgestrekte Stationsplein Oost moet het ook met bomen in bakken doen. Het nieuwe Jaarbeursplein krijgt alleen volwassen bomen buiten het contour van de enorme parkeergarage. Aan de randen dus. Op het westelijke forum zijn een handvol bakconstructies ingetekend. De ambitie van een beplanting zoals op de Newyorkse High Line moet je er zelf bijdenken. De OV-terminal inclusief de (bus)perrons is honderd procent natuurvrij. (Als we de designerkamerplanten van de horeca even niet meetellen.)
Beheerssysteem
Laten we de frustratie over de ontbrekende ambitie rondom vergroening in stationsgebied fase 1 parkeren en kijken naar wat de huidige voorstellen wel opleveren. Alleen grotere en duurdere bomen krijgen een beheerssysteem met water en voeding. Denk daarbij aan de bomen op de Moreelsebrug. Het is een tonnen kostende voorziening die de bomen eigenlijk vooral esthetisch uitnut. De kleinere, struikachtige aanplant in bakken op andere plaatsen, is aan zichzelf overgeleverd. En daar dreigt het mis te gaan. We hebben een fotorondje gemaakt waarin we de goede voorbeelden en de zwakke plekken tonen.
Groeninitiatieven
Om met de goede te beginnen: aan de randen van het stationsgebied zie je de ontwikkeling van actieve parken met behoud van bestaande volwassen bomen. Dat is de inzet bij plantsoen Paardenveld en het ontwerp van de Initiatiefgroep Daalsepark, dat deze week wordt gepubliceerd en afgelopen vrijdag aan het college is aangeboden. De Croeselaan zal straks een groene ader zijn met een uitwaaier naar het nieuwe woongebied Jaarbeurskwartier/Croeselaan. De Ontwikkelgroep Lombok Centraal pleit bij de herontwikkeling van het Westplein voor een stevige toevoeging van groen. Ook het singelherstel biedt veel mogelijkheden, met uitzondering van de Catharijneknoop.
Fase 2 repareert
Maar met name op de as HC-OVT-Jaarbeursplein gaat het qua groenambitie, wat BU betreft, volledig mis. Die is er gewoonweg niet. Niets op de grond, (bijna) niets op de daken, niets aan de wanden. Het is niet voor niets dat in de structuurvisie stationsgebied fase 2 het Healthy Urban Living zoveel nadruk krijgt. De catharsis. Er is veel te repareren. De Moreelsebrug mag blijven, maar laat het geen trend worden. Je zet pas bomen in bakken als je ze klein wilt houden. Hou er dus gewoon mee op.
Languit in het gras onder een gezonde grote boom, terwijl om je heen de stad tot bijna 35 graden verhit. Healthy Urban Living…
Aan de randen van de werkzaamheden ontspringen een handvol bomen de dans. Bij paviljoen POP staan nog enkele iepen. De kans dat deze kunnen blijven staan is zo goed als nul.
Alle monumentale iepen zijn weg. Het Verdomhoekje lijkt zo wel een arm Engels mijnwerkersstadje.
Ondergrond is volledig beton: geen ruimte voor wortels.
Ook hier: boven het contour van de garage zijn geen grote bomen meer mogelijk.
Zelfs de olijfbomen in de roze potten lijken uit de stationshal verdwenen te zijn. Het ruimteschip OV-terminal Utrecht is honderd procent natuurvrij. Clean. Efficiënt.
Treurige slachtoffers van de droogte (?) op een van de meest iconische plekken in het stationsgebied. Schiet hier de zorg tekort?
Toefjes groen in bakken.
Bomen aan de intensive care.
Braadpan TiVre. Op impressies staan bomen. Helaas is de ondergrond volledig beton. Dat wordt gesleep met bakken vol struikjes.
Vergeten te kappen of te vuur en te zwaard verdedigd?
Tijdelijk park aan de Croeselaan met van elders aangevoerde overblijvertjes. Ook deze hebben het niet gemakkelijk.
Verdroogde haagbeuk (?) in bakken op de oude fietstunnel onder het Westplein. Volgens Stadsbedrijven hebben ze deze niet in beheer. Maar wie dan wel?
Het singelherstel levert wel kwalitatief groen op. Bomen met toekomst.
Reacties
Eén ding begrijp ik niet: die oude fietstunnel onder het Westplein kan toch gevuld worden met grond? Dan kan daar vast wel iets groeien!
En als je er een paar fikse bomen in laat groeien wordt die tunnel ook nog eens gratis gesloopt door de wortels!
Ik stel me het dak van de stationshal met groen begroeid voor. Hoe mooi zou dat zijn? In plaats van een overmaatse sporthal rijd je met de trein een stel lage heuvels binnen. Past sowieso beter bij het Hobbitdorp Utrecht.
de bomen in de OV-terminal waren toch al hartstikke nep, ik heb eens een man met het lijmpistool kleine takjes met blaadjes aan de grote stronken zien vastlijmen ;-))
Als het nep was, waarom zagen ze er dan zo verdrietig uit? Meestal zijn plastic planten larger than life.
Als de straat steeds meer steen wordt dan moeten we het groen misschien gaan toepassen op onze bebouwing. 😉
Het beatrixtheater zou wel perfect zijn voor een groene gevel, dan lijkt het misschien nog ergens op.
Het zou wel mooi zijn als er nog even opnieuw wordt gekeken naar de High Line in New York inderdaad. Als ik de plaatjes bekijk van de High Line moet dat toch niet zo moeilijk zijn. Met name de overgangen van de bestrating naar de beplanting zijn prachtig en een mooie weerspiegeling naar het spoor. Geen bakken, maar geleidelijke overgangen.
Is lekker gelukt, die versie van het plan waar we ooit met het referendum op gestemd hebben….
Misschien moeten ze eens kijken naar andere steden waar ze het wel voor elkaar krijgen om nieuw groen aan te leggen in plaats van betondorp Utrecht, zoals Breda met ook nog dat mooie nieuw station: http://degroenestad.nl/breda-gaat-groen-inzetten-om-klimaatverandering-tegen-te-gaan/ Overigens wel vreemd dat het groen er zo bekaaid vanaf komt met een college waar ook Groen Links in zit.
Weet iemand waarom die iepen bij het verdomhoekje eigenlijk zijn gekapt? In de omgeving westplein is bijna alles gekapt, terwijl daar toch prima bomen kunnen groeien.
Ik vermoed ivm iepziekte, althans dat was de reden bij de eerste.
PS: Op de plek waar nu de bussen en trams staan bij het jaarbeursplein zijn toch prima bomen te planten.
Daar zijn twee kantoorgebouwen gepland. Dus helaas nee.