Vierbaans naar de voordeur

In Nieuws door HB17 Reacties

Vanaf september is er geen doorgaand autoverkeer meer mogelijk op de Croeselaan ter hoogte van de Rabostraat.

Vanaf september is er geen doorgaand autoverkeer meer mogelijk op de Croeselaan. Dan word je gedwongen de doodlopende Rabostraat in te rijden. Dat zal grote gewenning vergen en veel boze gezichten opleveren bij mensen die daar niets te zoeken hebben. Dit is het begin van een drietal ingrijpende verkeersmanipulaties die de binnenstad in de komende jaren te wachten staan.

We kunnen, na lezing van deze commissiebrief, niet anders zeggen dan dat Jaarbeurs en Rabobank uiteindelijk de bereikbaarheids-agenda bepalen. Terwijl de wereld in snel tempo verandert, Utrecht alle zeilen moet bijzetten om de luchtkwaliteitsnormen in 2015 te halen, hechten deze twee partijen opportunistisch aan Masterplan-toezeggingen, gemaakt met de kennis van 2002/2003. Niet alleen een vestiging pal naast het meest centraal gelegen en drukste OV-knooppunt van Nederland, ook nog een vierbaans aansluiting op de A2 tot aan de voordeur. Komt er geen vierbaans Van Zijstweg, mag de gemeente van de Rabobank geen bussen over de Valeriusbaan laten rijden.
Dit gedoe leidt er nu toe dat de verhuizing van de bussen van oost- naar westzijde met vele maanden is vertraagd en dat er tijdelijk weer bussen op het Jaarbeursplein moeten gaan halteren.
We stellen vast dat tot nu toe geen enkel bewoners- of wijkinitiatief in het stationsgebied heeft geleid tot een aanpassing van de plannen. Wie betaalt bepaalt. Het jongste slachtoffer zal mogelijk de monumentwaardige hovenierswoning zijn.
Lees de brief van het college over verkeersinfrastructuur westzijde, zonet verschenen. Mocht je er toch lichtpuntjes in zien, laat het ons weten in de reacties.
[quote uit de brief:]

Met deze brief informeren wij u over de omklap van het busstation van de oostzijde naar de westzijde van het station en de voorwaarden waaronder deze gestalte kan krijgen. De omklap van de bussen is noodzakelijk om ruimte te maken voor de grootschalige bouwactiviteiten aan onder andere Stationsplein Oost, de Uithoflijn en de oostzijde van de OV-Terminal.

In maart 2013 is het tijdelijke busstation West in gebruik genomen en sindsdien halteren daar de bussen van het Jaarbeursplein. Hiermee is het Jaarbeursplein vrijgemaakt voor de komende werkzaamheden. In het weekend van 20-21 april jl. is de eindhalte van de tram omgelegd van oost naar west en is de tijdelijke eindhalte van de tram in gebruik genomen. Daarmee resteert de derde en laatste maatregel, de omklap van het volledige busstation van de oost- naar de westzijde van het Station. Het is de bedoeling – gedurende de herontwikkeling van de OV-Terminal en Stationsplein Oost – dat er per dag ongeveer 1700 bussen aankomen en vertrekken vanaf het tijdelijke busstation West (excl. remiseritten). Deze bussen zullen voornamelijk rijden via de routes Mineurslaan – Croeselaan – Westplein en Valeriusbaan – Van Zijstweg. In de ochtend- en avondspits betekent dit een intensiteit van ±45 bussen per uur per richting op beide trajecten. Tijdens drukke Jaarbeursdagen is deze route nu al overbelast. Daarbij komt ook nog bouwverkeer als gevolg van diverse projecten die aan de westzijde van het Stationsgebied de komende jaren in uitvoering komen.

Om deze omklap mogelijk te maken, moet aan een aantal randvoorwaarden voldaan worden; zowel om de aan- en afvoer van bussen zo soepel mogelijk te laten lopen, als de bereikbaarheid van het overige (bestemmings)verkeer op een aanvaardbaar niveau te houden. Centraal uitgangspunt is dat “de winkel tijdens de verbouwing open blijft” en dat de veranderingen aan de westzijde fasegewijze plaatsvinden. Daarnaast gaat het om de volgende randvoorwaarden:

  1. De beschikbaarheid van de auto-infrastructuur op het 24 Oktoberplein en de Overste den Oudenlaan (inclusief tramoversteek Overste den Oudenlaan – Weg der Verenigde Naties).
  2. Knip op de Croeselaan.
  3. Afronding van de plan- en besluitvorming over (het profiel van) de Van Zijstweg
  4. Beschikbaarheid van de Valeriusbaan

Ad 1. Beschikbaarheid auto-infrastructuur Overste den Oudenlaan – 24 Oktoberplein
Sinds april jl. is de fly-over 24 Oktoberplein in twee richtingen opengesteld voor het autoverkeer. Het gehele project wordt voor het zomerreces opgeleverd. Over de aanpak van de Overste den Oudenlaan bent u separaat geïnformeerd met onze brief van 3 april 2013. Daarin hebben wij aangegeven de gereconstrueerde Overste den Oudenlaan op te willen leveren op 1 september a.s.

Ad 2. Knip op de Croeselaan
Om te voorkomen dat het openbaar vervoer en het autoverkeer aan de westzijde met de omklap van de bussen vastloopt, moeten er in de tijdelijke situatie maatregelen worden getroffen. Door een herinrichting van de Croeselaan ter hoogte van het hoofdkantoor van de Rabobank, wordt het doorgaande verkeer Westplein – Croeselaan / Van Zijstweg geweerd. Daarmee ontstaat voldoende capaciteit op de diverse wegvakken en kruisingen om het busverkeer tijdelijk te faciliteren. De tijdelijke maatregelen gaan in per 1 september 2013 en gelden circa drie jaar. De knip in de Croeselaan in de definitieve situatie (eind 2016) komt ter hoogte van het Jaarbeursplein. Naast de tijdelijke knip wordt ook de Van Zijstweg, ter plaatse van de aansluiting op de Croeselaan, aangepast.

Ad 3. Afronding van de plan- en besluitvorming over (het profiel van) de Van Zijstweg/Van Tellegenlaan
Besluitvorming in Masterplan
In de afgelopen tien jaar zijn, mede op verzoek van uw raad, verschillende opties voor de Van Zijstweg uitgewerkt. In het aanvullende investeringsprogramma autobereikbaarheid Stationsgebied, dat als bijlage bij het Masterplan 2003/2004, door de raad is vastgesteld, heeft de Van Zijstweg een profiel van 2×2 voor autoverkeer. Deze visie op autobereikbaarheid van de stad ging uit van twee hoofdroutes naar het centrumgebied, via de Graadt van Roggenweg met een ondertunneld Westplein en via de Overste den Oudenlaan-Van Tellegenlaan-Van Zijstweg. Door bundeling van het autoverkeer op deze twee hoofdassen, werd het tevens mogelijk andere wegen en straten meer een ontsluitende of verblijfsfunctie te geven. Op dit door de raad vastgestelde Masterplan en aanvullend investeringsprogramma autobereikbaarheid Stationsgebied, zijn de contracten met de partners, waaronder Jaarbeurs Utrecht gesloten.

Besluitvorming in de periode 2005-2012
In de periode tussen 2005 en 2012 zijn verschillende profielen voor de Van Zijstweg uitgewerkt. In de bijlage vindt u een overzicht van de besluitvorming. In het door u in juli 2012 vastgestelde ambitiedocument “Utrecht aantrekkelijk en bereikbaar” wordt het verkeer naar de parkeerfaciliteiten in het Stationsgebied, Jaarbeurs en binnenstad gebundeld via de fly-in 24 Oktoberplein over de Graadt van Roggenweg, waarbij ter hoogte van de Overste den Oudenlaan een splitsing is tussen het verkeer voor de westzijde van het Stationsgebied (Overste den Oudenlaan – Van Tellegenlaan- Van Zijstweg) en het verkeer voor het centrumgebied (Graadt van Roggenweg, Westplein, Daalsetunnel, Catharijnesingel). Uw raad gaf daarnaast in juni 2012 opdracht aan ons te onderzoeken of de HOV- baan op de Van Zijstweg kon worden opgeschoven richting het Jaarbeursterrein om de woningen aan de Groenmarktstraat te ontzien en hierbij uit te gaan van 2×1 autorijstroken.

Onderzoek Van Zijstweg in samenwerking met bewonerscomité
Naar aanleiding van de bespreking in de raadscommissie Stad en Ruimte hebben wij op uw verzoek in samenwerking met het bewonerscomité Van Zijstweg een aanvullend onderzoek gedaan naar enkele varianten voor de ligging van de HOV baan waarbij is uitgegaan van 2×1 autorijstroken op de Van Zijstweg. De voorlopige uitkomsten wijzen erop dat een 2×1 variant verkeerskundig onvoldoende oplossend vermogen heeft, omdat in de reguliere avondspits sprake is van overbelasting van de Van Zijstweg en er op andere tijden geen restcapaciteit is om tijdens drukke Jaarbeursdagen het autoverkeer af te wikkelen. De variant 2×1 autorijstroken scoort beter voor lucht en geluid op de woningen aan de Groenmarktstraat, maar het verschil ten opzichte van de variant met 2×2 autorijstroken is marginaal. Reden hiervoor is dat – gegeven de verkeersstructuur met een knip Croeselaan en het programma in het Stationsgebied – het verkeersaanbod gelijk blijft op de Van Zijstweg.

(Onder de Van Zijstweg wordt verstaan de weg tussen de Mandelabrug en de Croeselaan, met inbegrip van de Van Tellegenlaan.)

Standpunt Rabobank – Jaarbeurs
Vanwege grondposities en de afspraken over het gebruik van de Valeriusbaan zijn wij zowel van medewerking van de Jaarbeurs als de Rabobank afhankelijk om alle voorwaarden voor de busomklap te realiseren. Zowel Jaarbeurs (zich beroepend op de bilaterale ontwikkelovereenkomst met de gemeente) als Rabobank beschouwen het Masterplan 2003/2004 als maatgevend voor de afspraken over de Van Zijstweg. Beide partijen willen alleen hun medewerking aan de omklap verlenen als concreet zicht bestaat op realisatie van de Van Zijstweg volgens het profiel 2×2 autorijstroken plus HOV-baan. Rabobank geeft daarbij aan dat de 2×2 Van Zijstweg een belangrijk argument is geweest bij het besluit om de activiteiten van Rabobank Nederland en Rabobank International te concentreren nabij het Stationsgebied van Utrecht en het hoofdkantoor uit te breiden. Bovendien is de Rabobank bij het aangaan van de HOV- overeenkomst in 2006 uitgegaan van een goede doorstroming van de bussen waarvoor 2x 2 Van Zijstweg + HOV baan in haar ogen noodzakelijk is.
Ook voor de Jaarbeurs is de autobereikbaarheid vanuit de westzijde van primair economisch bedrijfsbelang. Hoewel 70% van de bezoekers met het openbaar vervoer komt, wil Jaarbeurs ook goed bereikbaar zijn per auto en voor het logistieke verkeer. De Jaarbeurs stelt haar toekomstplannen voor de herontwikkeling van het Jaarbeursterrein op dit moment afhankelijk van de uitkomsten van de gesprekken over realisatie van 2×2 autorijstroken op de Van Zijstweg als definitieve bereikbaarheidsoplossing.

Conclusie
Voor het door alle partijen erkende belang van de realisatie van het tijdelijke busstation is het noodzakelijk om de planvorming over de Van Zijstweg af te ronden. Op basis van de kaders zoals geschetst in uw raadsbesluit Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar, het uitgevoerde onderzoek naar de variant van het bewonerscomité, de bestaande overeenkomsten en de standpunten van Rabobank en Jaarbeurs, willen wij u op afzienbare termijn een besluit voorleggen waarbij als uitgangspunt voor de herinrichting van de Van Zijstweg geldt de verwerkingscapaciteit van het beoogd 2×2 profiel.
De Rabobank en de Jaarbeurs hebben laten weten indien dit uitgangspunt wordt overgenomen, zij zullen meewerken aan de aanpassing van de verkeersinfrastructuur (tijdelijk en definitief).

Ad 4. Beschikbaarheid van de Valeriusbaan
De Valeriusbaan is de weg over het terrein van de Rabobank die het tijdelijke en definitieve busstation verbindt met de achterliggende hoofdinfrastructuur en daarmee essentieel is voor de ontsluiting van de bussen. Om de Valeriusbaan aan te leggen, moet de Rabobank de gemeente toelaten op hun terrein. Hieraan stelt de Rabobank de eis dat voldoende zicht moet zijn op een (voor haar) positieve besluitvorming over de toekomstige inrichting van de Van Zijstweg/ Van Tellegenlaan waarbij de maatregelen vermeld onder ad 1 en 2 aantoonbaar afdoende zijn voor de beschikbaarheid op korte termijn en een overeenkomst over de voorwaarden voor het opstalrecht gesloten is tussen Rabobank en gemeente.

(In het verleden was deze Valeriusbaan ook bekend onder de naam “Verlengde Van Zijstweg”.)

Recent heeft Rabobank ingestemd met het afronden van deze overeenkomst en daarmee de weg vrijgemaakt om de HOV-baan na ondertekening van deze overeenkomst aan te leggen. De feitelijke ingebruikname stelt de Rabobank in diezelfde overeenkomst afhankelijk van een besluit over de Van Zijstweg in de variant 2×2 autorijstroken + HOV-baan en de realisatie van een aantal (tijdelijke) maatregelen. De Rabobank stelt dat daarmee na de realisatie van het tijdelijke busstation en de uitvoering van werkzaamheden in het gebied en op termijn de afsluiting van het Westplein, de bereikbaarheid van haar locatie zowel in de tijdelijke als in de definitieve situatie op een naar hun inzicht aanvaardbaar niveau blijft.

Planning
In de oorspronkelijke planning van partijen was uitgegaan van de omklap van het busstation van de oostzijde naar de westzijde van het station in juni 2013. Gezien bovenstaande problematiek wordt nu gewerkt met de streefdatum van 1 september 2013. Gelet op de onzekerheden rond de aanleg van de Valeriusbaan, wordt samen met het Bestuur Regio Utrecht aan een scenario gewerkt waarbij de omklap van oost naar west wel door kan gaan per 1 september 2013, maar een gedeelte van de bussen tijdelijk op het Jaarbeursplein zal halteren.

Wij gaan ervan uit u hiermee op dit moment voldoende te hebben geïnformeerd.

Bijlagen in de leeskamer:

  • commissiebrief beantwoording vragen HOV baan van Zijstweg 13 juni 2012
  • commissiebrief stand van zaken ontwikkeling Stationsgebied 16 oktober 2012
  • aanvullend investeringsprogramma autobereikbaarheid Stationsgebied” (5 november 2003)
  • raadsbrief herontwikkeling Jaarbeurs + bijlage brief aan de Jaarbeurs Holding 19 december 2012
  • brief aan de Rabobank 20 december 2012
  • brief van de Rabobank en de Jaarbeurs 22 maart 2013
  • overzicht tijdelijke maatregelen, 2 kaarten
  • overzicht bestuurlijke besluitvorming herprofilering van Zijstweg

 

Deze bijlagen zijn ook hier online te vinden.

Reacties

  1. Bart

    En dat alles omdat de Jaarbeurs om onbekende redenen te laks is om het parkeren te concentreren aan de kant van Transwijk? Dan zou de bereikbaarheid van het Rabogebouw geen probleem zijn. Zou mijzelf als gemeente maar eens achter de oren krabben of je de erfpacht met de Jaarbeurs in 2019 wel wil verlengen. In ieder geval niet tegen dezelfde voorwaarden.

  2. Erik

    Dat maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft de Rabobank ook alleen maar hoog in het vaandel staan als het ze zelf uitkomt. Fijne buurman heb je dan als wijk. ZuidWest is weer eens zwaar de lul met deze plannen.

  3. R

    Prima als de houders van het grootkapitaal willen dat die Hovenierswoning wijkt voor hun privesnelweg. Echter betalen ze dan ook maar de kosten om dit monumentwaardige pand een paar honderd meter te laten verplaatsen naar een plek waar het pand wel gewenst is. Het zou een mooi gebaar zijn in al die eenzijdig opgelegde ‘compromissen’ in de stationsgebiedplannen.

  4. rob

    tja. ik denk persoonlijk dat heel utrecht vastloopt door de knip op de croeselaan voor de komende 3 jaar. en dan hebben we die van zijlstweg bijzonder hard nodig.

  5. Danny

    helemaal mee eens rob..wie verzint er op zo’n plek nou een knip. Je kan straks echt niet meer op een fatsoenlijke manier van de ene plek in de stad naar de andere komen. Is het niet gewoon automobilistje pesten…overigens is het met al die dwaze afsluitingen van nu al dramatisch gesteld met de bereikbaarheid van de stad

  6. Matthijs

    Het spijt me, maar ik kan het de Rabobank niet kwalijk nemen. Zij wijzen de gemeente simpelweg op een contract gesloten tussen gemeente en Rabobank. Dat is niet meer dan normaal.

    Bovendien ben ik ook van mening dat we in Utrecht onnodig bang zijn voor een 2×2 Van Zijstweg. Je kunt dit verkeer beter daar langs de Jaarbeurs hebben, dan pakweg over de Croeselaan-Zuid of de Rijnlaan.

    Om een dergelijke 2×2-weg direct als ‘snelweg’ te betitelen is wat mij betreft zwaar overdreven. Na 25 jaar in Utrecht woon ik sinds kort (tijdelijk) in Malmo, Zweden. Qua grootte vergelijkbaar met Utrecht, maar hier zijn vrijwel alle grotere wegen 2×2. Is de leefbaarheid dus veel minder door druk verkeer en luchtvervuiling? Integendeel, het verkeer is er niet drukker door, maar rijdt wel veel beter door. Door dat laatste is de luchtkwaliteit juist beter, en niet elke dag vast staan in de file verhoogt ook de leefbaarheid. Ik ben om.

    Bovendien wil ik benadrukken dat een vestigingsplaats pas echt aantrekkelijk is als er goede bereikbaarheid via OV en auto is. Bereikbaarheid voor allebei trekt namelijk grote bedrijven naar het station, en dat maakt het op de beurt weer aantrekkelijk om het OV te nemen. Alleen goede bereikbaarheid per OV heeft het risico dat je het omgekeerde bereikt: namelijk dat verkeerstrekkers wegblijven en op B- of C-locaties gaan zitten.

    1. Erik

      Je “vergeet” dat er ook nog een 2×1 busbaan bij komt, totaal zes banen dus. Het verkeer gaat echt niet beter doorrijden, dat loopt vast bij de ingangen van de Jaarbeurs en de Rabobank. Dat zijn de bottlenecks. De enige echte oplossing is het verplaatsen van het primaire parkeerterrein van de Jaarbeurs naar de westzijde, iets wat de Jaarbeurs keihard tegen zit te houden. Dan is die hele 2×2 niet nodig.

      1. Auteur
        HB

        Vandaar de omschrijving “opportunistisch”. Als Jaarbeurs zijn volledige parkeerbehoefte naar over-Merwede zou verplaatsen, komt er capaciteit vrij. Daar hebben ze geen zin in, want ze willen hun congres/casino/bioscoopgangers onder de nieuw te bouwen zalen laten parkeren, dus mag Rabobank de joker van de Valeriusbaan uitspelen.

        Wat vierbaansverbindingen betreft hoeven we in Utrecht niet te klagen, die zijn er plenty. Het zijn verkeerslichten en spitsrijders die er voor zorgen dat het uiteindelijk toch weer een volle, dampende file wordt, twee keer per dag. 2×2 op de Van Zijstweg betekent niet automatisch beter doorrijden, want nieuw verkeer zal worden aangetrokken met de slogan dat de autobereikbaarheid van centrum-west fantastisch is. De nieuwe Mineurslaan, Knoop- en Jaarbeurspleinkantoren zullen hier ook in meegaan.

        Wat Utrecht nog zou kunnen doen is de Croeselaan alleen toegankelijk verklaren voor elektrische, waterstof en hybride auto’s. Daarmee kunnen ze de contract-eisen wel omzeilen.

  7. Stephan

    En dan komt het een bedrijf wel goed uit hoe het masterplan toen de tijd uitzag….
    Vooral dan wel niet juist de Rabobank zou hun personeel moeten stimuleren om zoveel mogelijk met OV te komen, ze staan zowat midden in het OV-terminal.

  8. marjan wijers

    Wij als bewoners strijden inmiddels al meer 2 jaar tegen een zesbaansweg voor onze voordeur en tegen de sloop van de Hovenierswoning. Hoezo de ambitie van dit college: centrum autoluw en groen? We begrijpen de noodzaak van een HOV baan, maar dan niet ook nog een vierbaans autoweg. Bovendien is het probleem gemakkelijk op te lossen door het Jaarbeursverkeer aan de overkant van het kanaal te laten parkeren. Dan is die vierbaans autoweg helemaal niet nodig. Je moet helemaal geen 23.000 auto’s en 1.800 bussen per dag in een gebied van krap 900 x 600 m willen proppen. Dat kan anders en beter!
    Zie voor onze visie: http://vanzijstweg.nl/presentatie.pdf

    1. R

      Goed rapport, Marjan. Echter zal die weg zeker 6-baans worden met alle aantastingen van het erfgoed van dien. De reden? De Jaarbeurs wil voor een dubbeltje op de 1e rang zitten en is overtuigt in zijn gehele niet in staat om verder te kijken dan haar neus lang is. Daarbij ontbeert het de gemeente aan ballen om in het spel van de grote jongens te voorzien in een goede voorzittersrol. Ja, de vastgoedpartijen hebben nu eenmaal (helaas) veel invloed wanneer je ambities als gemeente groter zijn dan je eigen portemonnee. Maar dat wil nog niet zeggen dat de gemeente haar rol mag beperken tot het hopen dat het goed afloopt. Partijen dwingen in samenhang en met een toekomstbestendige visie een gebied te ontwikkelen, ipv ieder voor zich en voor de korte termijn, da’s het minste wat we van onze (falende) gemeente mogen verwachten. En 10-jaar oude afspraken moeten daarbij – met het oog op Europese milieuregelgeving mbt schone lucht – veranderd kunnen worden.

  9. Ed Landsmeer

    We hebben maanden ons fatsoen proberen te bewaren, maar zijn gewoon willens en wetens om de tuin geleid zowel door de Ambtenaren als de Wethouders.
    Ze wisten van te voren dat alle initiatieven van de tafel zouden worden geveegd maar als bewoners geloof je nog in fatsoen ,Jammer,
    De bal licht weer volledig bij de bewoners van Parkwijk en Dichterswijk

  10. Casper

    Is de verbreding van de Van Zijstweg werkelijk nog wel nodig als de knip bij de croeselaan er is? Doorgaand verkeer vanuit kanaleneiland en omliggende wijken rijden dan toch anders, en tussen 16 en 18 uur is het daar alleen druk door mensen die van hun werk weggaan.. of een beurs hebben bezocht, maar dat blijft toch altijd zo? of heb ik nu een detail over het hoofd gezien

    1. Auteur
      HB

      Je kunt je voorstellen dat je met 3 dynamische stroken werkt: ’s ochtends twee stroken het gebied in, en ’s avonds twee het gebied uit.

      1. Matthijs

        Dat is een uitstekende suggestie, een dynamische strook. In alle gevallen zal het verkeer zeer eenzijdig zijn.

  11. CT

    Ben ook een bewoner van deze buurt en kan me voorstellen dat de bewoners van de van Zijstweg bezwaar hebben tegen 3×2 (inclusief HOV) echter vind ik de Hovenierswoning een kinderachtige zet die wat mij betreft hetzelfde is als het gedrag van de Rabobank met de Valeriusbaan. Die Hovenierswoning heeft er in de 20 jaar dat ik hier woon nog nooit anders dan een bouwval uitgezien en moet eindelijk eens echt verdwijnen. Deze woning is zo vervallen dat hij het redden niet waard is en is een doorn in mijn oog in een wijk die juist zoveel mooier en beter is geworden.

Reageer