De Welstandscommissie heeft zich twee weken geleden gebogen over een paar zaken in het stationsgebied: afwerking van de gevel van NH Hotel, verbouwing van het kantoor van ING aan de Daalsesingel en een aanvraag voor een tweede reclameframe op het Beatrixgebouw. Quotes in de doorlees.
Ontwerp zijgevel NH na sloop parkeergarage:
Architect Van der Meer van Zecc Architecten licht toe dat met de sloop van de parkeergarage de zijgevel van het naastgelegen hotel is bloot komen te liggen. Het betreft een tijdelijke situatie, waarvan de duur niet is bepaald. De zijgevel ligt aan het Jaarbeursplein, dat de komende jaren aan verandering onderhevig zal zijn. Op de plaats van de garage wordt nu een tramhalte aangelegd. Ook de stationshal verandert en er wordt grootschalige bebouwing toegevoegd. Het Jaarbeursplein verwerkt een zeer groot aantal passanten, waardoor de beleving van de sloopgevel van groot belang is. Voor de tijdelijke afwerking is een beperkt budget beschikbaar, maar de gevel mag geen goedkope uitstraling krijgen. Een groene afwerking is financieel niet haalbaar, effectverlichting evenmin. Gedacht wordt aan een horizontale belijning in de afwerking door een hoge eenlaagse stenen plint voor de sloopgevel te plaatsen en de geveldelen daarboven af te werken met hout. Met het oog op de beleving op straatniveau wordt een schaalverkleining toegepast; de stenen plint – bijvoorbeeld van grintbeton stoeptegels – kent een verticale onderverdeling met reliëf, waarin ook het logo van het hotel wordt opgenomen.
Reactie van de commissie
Het betreft een tijdelijke situatie van zo’n tien jaar en in die periode zal de gevelafwerking betekenis moeten geven aan de compositie van het gebouw en de relatie ervan met het plein. In het ontwerp wordt voorgesteld een esthetische laag toe te voegen die de achterliggende bebouwing verhult. Deze ‘schutting’ is zorgvuldig uitgewerkt en voldoet in die zin aan redelijke eisen van welstand, maar de commissie heeft twijfels bij de principiële keuze voor een scherm. De toevoeging van details – verschillen in materialisatie, kleurgebruik en detaillering – ontkennen de krachtige hoofdvorm, de schaal en de robuustheid van gebouw en omgeving. De commissie adviseert een duidelijke visie op het plein en op de relatie van het plein met deze gevel te ontwikkelen en van daaruit te komen tot een ontwerp dat de kenmerken van de situatie benut en hieraan kwaliteit toevoegt. Conclusie
Het betreft een ruimtelijke opgave voor onbepaalde tijd. De voorgestelde esthetische laag is zorgvuldig ontworpen, maar zij adviseert de ontwerpopgave meer te benaderen vanuit een visie op de betekenis van de gevelafwerking voor de compositie van het gebouw en de relatie ervan met het plein. De commissie wacht de reactie af.
Daalsesingel, verbouwing ING-kantoor:
Ontwerp vernieuwing kantoorgebouw, aanvraag: IEF Capital / Bouwfonds REIM, ontwerp : BFAS, status : collegiaal overleg.
Architect Fleer licht het plan toe. Het gebouw is representatief voor een architectonische stroming in de jaren tachtig. Het staat op een halfverdiepte parkeergarage en de entreepartij, bereikbaar met een trap en een hellingbaan, ligt verscholen onder een grote luifel. De bovenbouw bestaat uit verticale elementen van verjongend metselwerk in een lichte tint, met daarin een naar boven uitwaaierende zonwerende en spiegelende beglazing die het gebouw een hermetische uitstraling geeft. In verband met de ontwikkeling van het Stationsgebied wordt het maaiveld verhoogd, waardoor de plint minder prominent wordt. Deze situatie is aangegrepen voor vernieuwing van het gebouw. Een prijsvraag heeft geresulteerd in voorliggend plan. Het buitenbordes wordt verruimd en de entreepartij biedt zicht op een ruime, lichte lobby met daarachter een groene patio. Ook het dakterras en de uitkragende plint worden voorzien van groen. Het metselwerk van de plintpenanten wordt vervangen door terugliggend roestvast staal. De energieprestatie van het gebouw wordt verbeterd door een andere kwaliteit glas. Het zonwerende spiegelglas laat te weinig licht door. Mede om de betonnen borstweringen te camoufleren, blijft de schil grotendeels bestaan uit spiegelglas, maar hierin worden stroken helder glas opgenomen die het gebouw een opener uitstraling geven en de verdiepingen afleesbaar maken.Reactie van de commissie
De kwaliteit van deze architectuur ligt ondermeer in de ongenaakbaarheid van dit ‘spiegelpaleis’ en de verwevenheid van verticale metselwerkelementen met spiegelend glas. De toevoeging van open glasstroken doorbreekt deze opzet en introduceert een niet passende horizontaliteit. Door spiegelend glas van een hogere lichtdoorlatendheid toe te passen kan én de architectonische verschijningsvorm behouden blijven én de energieprestatie van het gebouw verbeterd worden. Als daarin bewegende ramen worden opgenomen, zouden die in de detaillering onzichtbaar gemaakt moeten worden. De nieuwe entreepartij is een verbetering. Commissieleden adviseren de metselwerkpenanten in de plint te handhaven, waardoor het gebouw op de grond blijft staan.Conclusie
Verhoging van het maaiveld en meer openheid van de begane grond vindt de commissie een positieve ontwikkeling. Daarop is goed ingespeeld door verplaatsing van de entreepartij en de inrichting van het aangrenzende terrein. De voorgestelde wijziging van de gevelcompositie gaat echter ten koste van de bestaande kwaliteit aan het gebouw omdat de schaalloosheid en ongenaakbaarheid van het gebouw wordt aangetast en de verticale plasticiteit doorbroken. Tevens zal het gevelbeeld rommeliger worden. De commissie adviseert de energetische doelen na te streven met de toepassing van een spiegelende glassoort die de architectonische kenmerken in stand houdt. Zij wacht de doorwerking af.
Aanvraag omgevingsvergunning voor het plaatsen van een frame op de zijgevel van het Beatrixtheater:
Aanvraag: Jaarbeurs Utrecht, ontwerp : Jaarbeurs Utrecht
Bij wijze van uitzondering is vergunning verleend voor het plaatsen van een frame op de zijgevel van het Beatrixtheater voor de bekendmaking van theaterproducties. Voorgesteld wordt een tweede frame toe te voegen van vergelijkbare omvang.Conclusie
De commissie adviseert negatief over de aanvraag. Een tweede frame zou de heldere structuur van het gebouw geheel onzichtbaar maken en zou geen recht doen aan de uitzonderingspositie van het bestaande frame. Daarnaast ontstaat een dermate overdaad aan deze vorm van reclame dat de dominantie ten opzichte van de architectuur en de omgeving onaanvaardbaar groot wordt.