Grande finale voor de Catharijneknoop

In Nieuws door HB18 Reacties


[edit 7-3] Het is bijna zover: de bouwvergunning voor de Catharijneknoop komt eraan. In aanloop daartoe begint de politiek zich weer te roeren. Het zijn achterhoedegevechten omdat de raad in 2007/2008 op hoofdlijnen en in 2009/2010 op details akkoord is gegaan met de plannen van Corio. Hoeveel ruimte er nog is voor aanpassingen en verbeteringen zal in de komende maanden blijken, als de behandeling in de raad van het bestemmingsplan Catharijneknoop e.o. aan de orde komt en daartoe een raadsinformatieavond wordt gehouden.


Even ter herinnering: de Catharijneknoop is een nieuw stuk Hoog Catharijne, dat tussen het Entreegebouw op het Vredenburg en het bestaande GiRaGoMo-blok (voormalige Stationswijk) wordt gebouwd. Het bestaat uit de Stadskamer – een glazen gebouw boven op een overkapping van 120 meter van de herstelde singel – en een smal maar opvallend gevormd multifunctioneel gebouw op de oever. Dit gebouw, het Poortgebouw, omvat winkels, woningen, mogelijk een hotel, vermaak en culturele invulling en zal tegen het bestaande complex worden aangeplakt, ter hoogte van Hoog Brabant.

Doorvliegfilmpje van de architect uit 2009:

In december 2009 hebben college en raad het laatste robbertje gevochten over deze plannen. De controverse draaide vooral om de grote overkapping van het water en de leefbaarheid van de directe omgeving op straatniveau. Tegenstanders, met SLU en SP als felste vertegenwoordigers, vinden dat overkluizen van het water over zo’n grote afstand een heilloos plan. Maar de raad is hiermee echter wel in 2007 akkoord gegaan – niet dat die besluitvorming een schoonheidsprijs verdiende, maar dat is weer een heel ander verhaal.

Twee jaar later heeft toenmalig wethouder Janssen toegezegd dat een deel van de vloer met glas (250 m2) zal worden opengewerkt om aan de bezwaren tegemoet te komen. Ook op de hoogte van het Poortgebouw kwam kritiek. Deze zou iets minder hoog worden, zo werd beloofd.

Lees deze BU-artikelen om het weer scherp te krijgen:
Mineure aanpassingen (dec. 2009

Glas in vloer stadskamer (dec. 2009)

Welstandscommissie over de Catharijneknoop (feb. 2010)

Terug naar het heden. Net zoals bij het Entreegebouw, is de Catharijneknoop een gecombineerde procedure van bestemmingsplan en bouwaanvraag, officieel tegenwoordig aangeduid met omgevingsvergunning. Het is ingewikkeld. Over het bestemmingsplan mag de gemeenteraad zich buigen en een besluit nemen, over de omgevingsvergunning gaat het college – maar alles hangt uiteraard nauw samen.

Een bestemmingsplan omvat een algemene beschrijving van de functies van de ruimte en de interactie met de omgeving, stelt de randvoorwaarden voor het gebruik en geeft slechts een globale indruk van de vorm en uitstraling. De bouwaanvraag omvat alle harde bouwkundige zaken en bepaalt waar zich beton, glas, staal, natuursteen, trappen, vloeren, dak, deuren, balustrades en ga zo maar door, bevinden.

Wij als burgers zijn vooral geïnteresseerd in het laatste. Terwijl Corio het vooral ziet als motor voor de cashflow, is het voor de Utrechter iets wat hij al of niet in zijn hart zal sluiten. De kwestie is simpel. Gaan we straks trots aan iedereen die het maar wil horen vertellen over een prachtige aanwinst voor de stad? Of gaan we meesmuilen of defensief boos worden als we worden aangesproken op dat nieuwe stuk Hoog Catharijne?

GroenLinks bij monde van Chiel Rottier heeft een jaar geleden de ‘burgerlijk-politieke’ invloed op de architectuur van het stationsgebied geagendeerd en vond bij raad, wethouder Stationsgebied Everhardt en POS een welwillend oor. De komende tijd zullen we gaan zien of er daadwerkelijk sprake kan zijn van enige relevante bemoeienis met iets wat tot nu toe werd voorgekookt in tallose sessies van (steden)bouwkundige ateliers met al of niet ingevlogen rijks- of spoorbouwmeesters.

De tijd werkt in het nadeel. Corio en zijn architectenbureau draaien overuren om alles voor de procedures in orde te krijgen. Bouwkundige aanpassingen zullen slechts zeer beperkt mogelijk zijn, als men daar überhaupt nog voor open staat. Men zal hier en daar wel wat wisselgeld kunnen inbouwen om hun welwillendheid te tonen. Voor Corio is het feitelijk allemaal in kannen en kruiken.

De voorspelling is dat de bestemmingsplanprocedure voor de zomer gaat lopen, mei wordt genoemd. Vandaag (di 6-3)  is er een ‘creatief atelier’ waarbij raadsleden zijn uitgenodigd om kennis te maken met de laatste stand van zaken rondom de plannen. Dit is in aanloop tot de raadsinformatie-avond (RIA), die ongetwijfeld binnenkort zal worden gepland.

[edit:] Het bestemmingsplan zal overigens veel meer omvatten dan Stadskamer en Poortgebouw. Het hele gebied van Smakkelaarsveld tot Moreelsepark, oostelijk begrensd door de singel, westelijk door het spoor, zal worden beschreven in het nieuwe plan.

In het GiRaGoMo-blok, zeg maar Hoog Catharijne zoals we het nu beleven, zullen de functie-wijzigingen niet zo groot zijn. Een ander verhaal is Stationsplein-Oost, waarvan ook binnenkort een voorlopig ontwerp zal worden getoond en een raadsinformatieavond zal worden georganiseerd. Dat plein wordt een complex knooppunt voor reizigers, zeg maar Patatstraat 2.0.

Oorspronkelijk zou dat plein boven de nieuwe Stationsstraat komen. Door het toevoegen van een massieve fietsenstalling wordt de ruimte feitelijk dichtgezet wat aan de noordzijde, in de richting van de bibliotheek, een lastige steeg met trams en fietsen oplevert. De gemeente heeft hier een complexe stedenbouwkundige opgave voor zichzelf gecreëerd.

Dat de Catharijneknoop toch een beetje anders gaat worden dan wat we nu op de sites van Cu2030 en Corio kunnen zien staat wel vast. Hoeveel anders horen we misschien binnenkort uit de wandelgangen of kunnen we met eigen ogen gaan zien. Stay tuned.

Reacties

  1. Guido

    Lijkt me nu al de grootste pukkel uit het nieuwe stationsgebied. Het gebouw zelf ziet er op al het beeldmateriaal best aardig uit. Maar je krijgt er wel 100m tunnel bij, midden in het centrum. In het filmpje proberen ze er nog wat van te maken door de muren en het plafond licht te laten geven, maar ik vrees dat het in de uiteindelijke situatie toch een tochtgat wordt.

    Wat wordt er hier verstaan onder een culture invulling? Klinkt altijd heel mooi, maar het blijft gewoon een winkelcentrum.

    Laat dit gebouw gewoon weg en zet een mooie woontoren op de plek van de Paardenveldgarage. Dat lijkt me voor het nieuwe stuk singel een verbetering.

  2. Anne

    Echt afschuwelijk, die hele Catherijneknoop. Het ziet er nu al verouderd uit. Wat een duivels bedrijf is dat Corio toch. Kon de gemeente Corio maar uitkopen. Hoe mooi zou Utrecht dan weer kunnen zijn. Platgooien dat HC en op straatniveau opnieuw beginnen. En dan Nel de Jager voor een mooie mix aan winkels laten zorgen. Ik hoop dat ik het ooit nog mee mag maken.

  3. Carel

    juist alles plat en gewoon weer op straatnivo
    dat moet toch lukken…?

    oh nee dat gaan ze over 40 jaar doen denk ik als dit HC weer verouderd is en de mensen behoefte hebben aan meer menselijke maat in oude steden 😉

  4. Coen

    Grrr, shop till you drop is het nieuwe motto van Utrecht. Jaren in de bouwellende voor alleen maar meer beton

  5. JJC Nouws

    Ik vind het onbegrijpelijk dat er niet is overwogen om het spoor vanaf de Bleekstraat tot en met de Amsterdamsestraatweg ondergronds te leggen. Dat zou pas iets oplossen.

    1. Auteur
      HB

      Helemaal mee eens. De beslissing om het spoor ondergronds te brengen had men al veel eerder moeten nemen, toen er nog ruimte was. Nu is de ruimte naast het spoor zodanig dichtgepuzzeld dat het onmogelijk is daar nog een bouwplaats te maken. Overigens is het overkappen van het spoor in de jaren negentig wel geopperd, maar of het echt een optie was betwijfel ik. Vreemd genoeg is het overkappen van de A2 een kostbare beslissing die wel zonder slag of stoot is genomen. Maar ja: auto he, daar kijk je niet op een miljard meer of minder.

  6. Jan

    Wat een kortzichtige reacties, bah! Natuurlijk is HC geen mooie en fijne plek. Het is een commercieele plek. Er zit geld in de stenen en de looproutes zijn goud waard. Dus de eigenaar heeft belang om het niveau op pijl te houden. De overheid heeft hier een minimale rol in. Zeker in deze tijden zal de markt alleen maar meer invloed krijgen. Als de overheid nou heel veel geld zou hebben dan is praten over een structurele duurzame oplossing door het spoor ondergronds te brengen. Ik ben tegen dit soort marktontwikkelingen maar er zijn nou eenmaal posities, uitkopen, platgooien totaal anders inrichten zou honderden miljoenen misschien wel mijarden kosten. Bekijk je invloed en probeer er het mooiste van te maken met een realistische blik. Dus kom met constructieve reacties op het ontwerp zodat er ook wat mee wordt gedaan, dan bereik je ook echt iets!

  7. Richard

    Ik zag op het Hoogbouw Utrecht forum een zeer fraai ontwerp van een (voorzet) woontoren voorbij komen, op een perfecte locatie. Een haalbaarheidsonderzoek uit 2008 weliswaar, maar voor mij toch verassend.

    Ik heb het idee dat er toch weer iets spannends in de toekomst uit de hoge hoed kan komen.

  8. Ramon

    Ben het met Jan eens, erg kortzichtige reacties, de echte blunders zijn gemaakt in de jaren 60. Nu HC terug kopen en slopen is niet tebetalen. Alleen voor de aankoop moet je al denken aan honderden miljoenen, en dan moet je nieuw gaan bouwen. Het schadeloos stellen van de winkeliers die moeten vertrekken is helemaal een kosten post waar je u tegen zegt. Onbegonnen werk dus.
    Ik denk dat de verbouwing die nu gaande is er aardig uitziet, de binnenkant van HC gaat er flink op vooruit met hoge plafonds, dag licht en bredere straten.Het nieuwe entreegebouw en de Vredenburg geven het vredenburgplein samen met het nieuwe Muziekpaleis een fantastische nieuwe uitsraling.

    De overkluizing van de singel is afwachten, wil eerst de definitieve plannen zien voor ik daar een oordeel over heb

  9. Anne

    Hoezo kortzichtige reacties? Ik mag toch wel een wens uitspreken?

    Ja, je hebt gelijk Jan. De stationsbuurt is een hypercommerciele plek geworden, waar vooral winstmaximalisatie wordt nagestreefd. En ja Jan, de markt krijgt steeds meer invloed. Maar voel je ook niet dat het bewustzijn groeit dat dit geen heilig streven moet zijn? En dat het bij het stationsgebied vooral zou moeten draaien om hoe dit terug te geven aan de Utrechters? En om bezoekers welkom te heten bij aankomst in plaats van tegen ze te schreeuwen dat ze moeten kopen?

    Waarom blinkt het nieuwe HC uit in middelmatigheid (architectuur, diversiteit aan winkels)? Terwijl Adri Duijvesteijn (één van dé experts op het gebied van stadsvernieuwing) stelt dat het stationsgebied in Nederland dé plek is waar een echt groots project met grandeur te realiseren valt? Waarom ademt deze omgeving bij binnenkomst niets van de Utrechtse waarden uit, terwijl het stadbestuur veel geld uitgeeft aan citymarketing om de identiteit van de stad uit te dragen? Waarom kan het architectonisch op veel plekken in Nederland (zoals Maastricht) beter? Daar wordt echt niet meer geld verdiend dan in Utrecht.

    Ik besef me ook wel dat het niet realistisch is om te eisen dat HC wordt platgegooid. Dat het grote geld regeert en dat azijnzeiken niets helpt. Maar de invloed die ik kan uitoefenen op de besluitvorming is zeer gering, dat is gebleken uit het referendum, waarbij ook ik voor Visie A heb gekozen.

    Mijn hoop is gevestigd op het voortdurend ontwikkelende bewustzijn van de mens. Noem me een onrealistische filosofe, maar ik ben ervan overtuigd dat hoe meer mensen zich ervan bewust worden dat consumeren niet zaligmakend is, des te groter de kans is dat projectontwikkelaars worden gedwongen om een aangenamer gebied te ontwikkelen. Als ik een ander ook maar een heel klein beetje bewuster heb gemaakt, is dat voor mij pure winst.

  10. Ramon

    @anne

    Wat jij wenst, wenst elke Utrechter denk ik, ik ook. Het is alleen jammer genoeg niet realisties

    Ben het met je eens dat het nieuwe HC uitblinkt in geen diversiteit in winkels, maar dit is in elke stad zo, in de duurste winkelstraten van NL vind je overal dezelfde ketens.

    Van dit gebouw iets met grandeur maken, is mijns inziens onmogelijk, dan moet je toch plat gooien en opnieuw beginnen.
    Ik hoop dat de loskoppeling van HC en station positief uitpakt.
    Dat ziet er in iedergeval beter uit als die gore patatstraat waar je nu door heen loopt als welkom in Utrecht.

    De plannen voor de buiten kant van HC zijn volgens mij nog niet bekent.

    Wat ik wel mooie architectuur vind (mijn mening) is het nieuwe entreegebouw en de Vredenburg (ook Corio).

  11. Ramon

    Wil ook nog wel even kwijt dat ik de gemiddelde Utrechter altijd wel heel erg negatief vind over het huidige bouwgeweld.

    er zitten naar mijn mening echt een paar hele mooie projecten bij, namelijk:

    * Muziekpaleis (pareltje)
    * terug keer water in de singel (pure winst tov oude situatie)
    * Stadskantoor en ontwikkeling Jaarsbeursgebied. Dit stuk leent zich uitstekend voor hoogbouw
    * Nieuwe stationshal (ruim ,overzichtelijk)
    * de Vredenburg , met als gevolg een echt vredenburg plein

    Ik weet dat het referendum toen versie A heeft opgeleverd (groen en ruim) maar zoals bij elk referendum zijn toen alleen de nee stemmers op komen dagen. Echt heel veel mensen zijn ook voor verstedelijking.
    Op die manier hou je namelijk buiten de steden meer groen over.

  12. Stephan

    Het aanpakken van HC zou al een boel schelen.
    Die saaie gevels gewoon moderniseren zodat het allemaal er wat strakker uitziet.
    Maar ik ben het ook deels eens Ramon; Het Muziekpaleis wordt inderdaad een prachtig gebouw ! en ook weer water in de singel.
    Tuurlijk in de ideale situatie zou je ook het liefst HC plat gooien en niewbouw er voor terug laten komen, maar dat is nou eenmaal niet haalbaar.
    Al met al wordt het volgens mij beter dan het nu is en was…

  13. hb

    Ben het met je eens dat het nieuwe HC uitblinkt in geen diversiteit in winkels, maar dit is in elke stad zo, in de duurste winkelstraten van NL vind je overal dezelfde ketens.

    @Ramon: ik heb de stille hoop dat door de enorme groei van kopen via internet de winkelsamenstelling van HC positief wordt beïnvloed. Dat het niet de zoveelste kopie van een A-locatie winkelgebied wordt maar dat er meer en intensiever wordt ingezet op beleving en vermaak, juist omdat internet dat nauwelijks kan bieden. Dat het, kortom, een breder publiek kan aanspreken. Maar de retaildeskundigen zijn er nog niet uit welke kant het met winkelcentra op gaat in de komende decennia.

  14. Anne

    @hb Wat bedoel je met beleving en vermaak? Door het bedrijfsleven geënsceneerde belevingen zijn mijns inziens maar een kleine stap vooruit. Minder winkels, meer diversiteit (meer horeca en kleine ondernemers) en vooral meer groen (zoals een eerder geopperd centraal park op de plek van de huidige Jaarbeurs) zou al een hele verbetering zijn. Maak er een plek van waar mensen graag willen verblijven.

    1. Auteur
      HB

      @Anne: ik hoop dat Corio sterker inzit op de door jou genoemde diversiteit, waardoor er meer beleving ontstaat dan alleen maar slenteren langs een eindeloze rij modewinkelpuien afgewisseld door pop-up nagelsalons.

Laat een reactie achter op HB Reactie annuleren