“Op donderdag 14 april 2011 zijn in de openbare ruimte en de vijf bewaakte fietsstallingen van het stationsgebied 16.565 geparkeerde fietsen geteld” lezen we in het rapport van AT Osborne. “Als je de fietsen van de toekomstige 22.000 stallingplaatsen naast elkaar zet, krijg je een lint van ruim 8 kilometer, ofwel de afstand van het centraal station tot Zeist”, aldus de gemeentelijke onderzoeker. “Ofwel in het stationsgebied moeten we ruim 8 kilometer aan fietsrekken kwijt.”
Na gisteravond de lezingen van Berenschot, gemeente, Fietsersbond en een studentenvertegenwoordiging te hebben gehoord, denken we dat het volledig betaald fietsparkeren in het stationsgebied een doodgeboren kind zal zijn. Vertegenwoordigers van GroenLinks en D66, beide collegepartijen, gaven al aan dat ze het ook niet zien zitten om gratis stallen op te heffen. Op 11 en 13 oktober is het onderwerp geagendeerd voor de commissievergadering en zullen we gaan zien hoe de politieke verhoudingen echt liggen.
De Fietsersbond imponeerde in de persoon van Ria Glas door een waterval aan feiten en ideeën uit te storten over het gehoor. Terwijl Berenschot de Utrechtse fiets in essentie aanvliegt als een beheersprobleem, ziet de Fietsersbond talloze kansen voor innovatie en dynamische beprijzing. Inmiddels heeft het college al aangegeven dat er een business case zal komen van betaald parkeren en wel in de nieuw te bouwen stalling onder Plein West. De Fietsersbond waarschuwt al op voorhand voor een slechte bezettingsgraad als mensen enkele trappen op moeten met hun rijwiel om vervolgens dan ook nog eens te betalen. De aandrang is groot om het rijwiel ergens in de buurt van een van de roltrappen te gooien.
Het fenomeen dat je je rijwiel ergens gewoon neerkwakt, schijnt onlosmakelijk verbonden te zijn met het fietsstad en studentenstad willen zijn. Studenten hechten aan dit privilege (“of je regelt maar een minder volle bus 12, beste gemeente”). NRC schreef twee weken geleden dat is onderzocht dat mensen onder de 24 jaar zich niet bewust zijn van het feit dat ze hinder veroorzaken door een fiets zo maar ergens neer te zetten. Is psychologisch, of zoiets.
Kwestie van cultuur
Gemeente, doe de optelsom. De overstap naar volledig betaald parkeren is geen kwestie van goed beheren, het is een fenomenaal cultuurveranderingsproces. Daar zul je dus ook specialisten op moeten zetten die daar verstand van hebben. Is dat Berenschot, of de Fietsersbond?
Ik vermoed dat het probleem onoplosbaar zal zijn als je geen innovatieve vergezichten biedt, op terrein van techniek en marketing. De Fietsersbond doet dat. Of hun plannen haalbaar zijn moet worden onderzocht. Gemeente, ProRail en Berenschot zullen zich wat opener moeten opstellen om aan draagvlak te werken. Het is allemaal goedbedoeld, maar kan de illusie van enige wereldvreemdheid niet wegnemen.
Disposable bike
Even de gedachten de vrije loop. Zou de disposable bike een oplossing kunnen zijn? Een ding dat 3D wordt geprint uit biodegradable plastic, enkele stalen onderdelen voor de draaipunten. (En met een kantelstuur zodat ze in een smal rek passen.) Een bedrijf maakt deze om ze gratis aan te bieden en verdient eraan doordat iedere fiets voorzien is van logo’s en advertenties. Zo’n fiets gaat ongeveer 3 maanden mee om vervolgens te worden gerecycleerd. Als het goed is ontstaat zo een gesloten kringloop.
Dan krijg je twee typen fietsgebruikers. De mensen met een eigen, ‘luxere’ fiets, die daarvoor betaald moeten stallen en de gebruikers van de disposables, die in de gratis rekken mogen staan. De handhavers mogen ten allen tijde de disposables weghalen, zonder kennisgeving. Als gebruiker van zo’n disposable neem je dat risico. Wil je dat niet, moet je een ‘gewoon’ rijwiel nemen en betaald stallen. Op deze manier kun je tegelijkertijd prijsdifferentiëren en het gratis stallen volledig onder controle houden. Hoe je het ook doet, je moet altijd voldoende rekken bieden, zodat alle stoepen vrij blijven.
Geen idee of het werkt. Maar het is altijd leuk om te filosoferen!
Voor de dossiertijgers onder de lezers nog even alle links:
Rapport Fietsersbond
Rapport AT Osborne
Rapportage strategiefase Berenschot
Commissiebrief
Besluitenhistorie
Overzichtskaart fietsenstallingen