Tram in stationsgebied

Enkele weken geleden stuurde het college een brief en rapport aan de raad over een studie naar tramlijnen in het stationsgebied. Daaruit bleek naar verluidt een voorkeur voor situering van een tramstation aan de binnenstadszijde van de OV-terminal waarbij alle bussen naar de westzijde verhuizen. Hieronder een bladerbare versie van het rapport van HKB en Goudappel Coffeng met kaartjes en uitleg.

In de doorlees de belangrijkste zaken uit de commissiebrief van 13 april. Het is nog steeds wachten op een definitief besluit. In Ons Utrecht van deze week staat een aardig artikel over de geschiedenis van ‘trambesluiten’ in Utrecht. Het blijkt allemaal niet mee te vallen.

Bij de behandeling van het agendapunt ‘Regionaal Tramnetwerk’ in uw raadscommissie van december jl. is aangegeven dat wij u in april 2010 informeren over de keuze voor de aanlanding van de tram in de OV-Terminal. Wij hebben in samenwerking met Bestuur Regio Utrecht verschillende varianten voor de doorkoppeling van de regionale tramlijnen uit het tramnetwerk in het Stationsgebied en de aanlanding daarvan in de OV-Terminal onderzocht. De conclusies van dit onderzoek vindt u in bijgevoegde samenvatting ‘Tramnetwerk Utrecht, conclusies onderzoek inpassing Tramnetwerk in het Stationsgebied’. De definitieve rapportage wordt thans afgerond en zal onderdeel uitmaken van de formele besluitvorming door ons college en BRU over het tracé HOV om de Zuid.

Uitkomsten inpassingsstudie
Uit de studie blijkt dat doorkoppeling van het regionaal tramnetwerk in het Stationsgebied in alle varianten aanpassing van de OV-Terminal vereist. Het bundelen van de tramhaltes aan één zijde van de OV-Terminal blijkt noodzakelijk. Uit de studie komt naar voren dat de binnenstadszijde daarvoor de beste locatie is. Deze conclusie sluit aan bij het besluit van het college van september 2007 waarin de voorkeur werd uitgesproken voor haltering van de HOV Om de Zuid en de SUNIJ-lijn (sneltram Utrecht – Nieuwegein – IJsselstein) aan de binnenstadszijde van Utrecht Centraal. De studie concludeert daarnaast dat voor een goede afwikkeling van het openbaar vervoer in de eindsituatie het noodzakelijk is om de bussen aan de Jaarbeurszijde en de trams aan de binnenstadzijde van de OV-Terminal te laten stoppen. Na de aanleg van de HOV om de Zuid als tramlijn is de verplaatsing van stadsbussen naar de Jaarbeurszijde echter nog niet aan de orde. Naarmate het tramnetwerk zich verder ontwikkelt zal voor steeds meer bussen de halte naar de Jaarbeurszijde worden verplaatst. Uit de inpassingsstudie blijkt overigens ook dat er in alle varianten in de toekomst – naast de Leidseveertunnel – een extra kruising met het spoor nodig is. Dit omdat de Leidseveertunnel bij de netwerkuitbreiding onvoldoende capiciteit biedt om alle trams af te wikkelen en om kwetsbaarheid te verminderen (alternatief voor calamiteiten). Er zijn drie mogelijke nieuwe spoorkruisingen in beeld die wij nader onderzoeken: een viaduct achter de Rabobank, een viaduct ter hoogte van de Bleekstraat en een tunnel ter hoogte van de Bleekstraat.

Conform de ‘Samenwerkingsovereenkomst vertramming HOV om de Zuid’ tussen Gemeente en BRU inzake HOV om de Zuid wordt eind juni 2010 het tracé HOV om de Zuid formeel door ons college en BRU vastgesteld. De inpassing in het Stationsgebied, de keuze van de locatie van de extra spoorkruising, de koppeling met de SUNIJ lijn en de (tijdelijke) eindhalte in het Stationsgebied worden uitgewerkt in het Voorlopig Ontwerp dat eind 2010 ter besluitvorming aan ons college en BRU voorligt. Mede op basis daarvan zullen wij samen met het Bestuur Regio Utrecht begin 2011 de definitieve keuze maken of de HOV Om de Zuid een vertrambare busbaan of al direct een trambaan wordt.

Bestemmingsplan
In januari 2010 hebben we de stand van zaken met betrekking tot het bestemmingsplan HOV om de Zuid en het onderliggende Voorlopig Ontwerp tussen Burgerzaken en de A27 per commissiebrief en in de commissievergadering nader toegelicht. Inmiddels heeft het bestemmingsplan ter inzage gelegen. Er zijn 45 zienswijzen ingediend. De meeste zienswijzen hebben betrekking op de vraag naar mogelijke geluidsproblemen, tracékeuze, veiligheid, straatbeeld, noodzaak van de HOV baan, het verdwijnen van bomen, verkeersoverlast, schade aan woningen en planschade. Naast een aantal technische wijzigingen hoeven de zienswijzen ons inziens niet te leiden tot wijziging van het bestemmingsplan, omdat deze veelal overeenkomen met de inspraakreacties op het Voorlopig Ontwerp en reeds eerder zijn afgewogen.

Het bestemmingsplan wordt separaat aan u aangeboden voor behandeling inuw raadscommissie in mei en vaststelling door uw raad op 29 juni 2010. Voor een uitgebreide samenvatting en motivering met betrekking tot de zienswijzen wordt verwezen naar het bij het Bestemmingsplan bijgevoegde vaststellingsrapport.

Het doel van het nieuwe bestemmingsplan is, behalve het bieden van een planologisch kader, het mogelijk maken van de aanleg van een trambaan. Het bestemmingsplan is de basis voor vergunningverlening en eventuele onteigening. De gelijktijdige realisatie van de spooruitbreiding en de onderbouw van de HOV-baan door ProRail maakt het noodzakelijk dat de behandeling van het bestemmingsplan door de Utrechtse gemeenteraad daadwerkelijk in juni 2010 plaatsvindt. Dit om de tijdige verwerving van de noodzakelijke grond voor de HOV-baan mogelijk te maken.

Uitvoering samen met spoorverdubbeling
In 2008 hebben ProRail en Gemeente afgesproken dat ProRail, gelijktijdig met de spooruitbreiding in het kader van Randstadspoor Utrecht, ook de onderbaan van de HOV om de Zuid realiseert. In de commissiebrieven van oktober 2009 en januari 2010 en in de commissie Stad en Ruimte van januari 2010 hebben we u hierover al nader geïnformeerd. Het deel tussen de Adama van Scheltemabaan en de Waterlinieweg heeft ProRail in maart 2010 gegund aan aannemerscombinatie Strukton Infratechnieken Colijn Reef. De bouw van de spooruitbreiding start in januari 2011 aan de westkant van het spoor. Eerder is de aanleg van de spoorverdubbeling en de onderbouw van de HOV-baan tussen Waterlinieweg tot de halte Koningsweg door ProRail gegund aan de firma Heijmans. De uitvoering hiervan vindt plaats tussen 2011 en 2013. Vervolgens wordt in 2014 de HOV-baan gebruiksklaar gemaakt, waarna deze naar verwachting in 2015 in gebruik kan worden genomen.