Welstand ziet niets in HC-plannen

Twee weken geleden is voor de eerste keer de renovatie van het Hoog Catharijneblok in de Welstandscommissie besproken. Dat heeft bepaald niet gunstig uitgepakt voor Corio en de architect, Altoon + Porter. Ze vinden het eigenlijk niks. Nu betreft het gelukkig nog een vroeg plan waar menige deskundige nog iets van mag gaan vinden.

Helaas moeten we het stellen zonder beelden, probeer de situatie dus maar voor je geestesoog te projecteren. Hier volgt een integrale weergave uit de notulen van 2 juni:

Principevoorstel voor renovatie Nieuw Hoog Catharijne
Aanvraag: Cório
Ontwerp: Altoon + Porter Architects
Het plan is nog niet voorgelegd aan het Stedenbouwkundig Atelier waarin ondermeer de supervisoren van het POS deel van uit maken. De commissie behandelt het als schetsontwerp, maar zal eerst definitief advies uitbrengen, nadat de supervisoren een uitspraak hebben gedaan over het plan.

Architect Sebring zet de ontwerpvisie uiteen, waarna architect Ros het voorstel toelicht. Het plan beoogt de aansluiting van Hoog-Catharijne op het maaiveld te verbeteren. In het masterplan zijn stedenbouwkundige blokken gedefinieerd. De te renoveren delen van Hoog-Catharijne vertonen qua vorm en materialisering weinig samenhang en kennen plaatselijk onaangename buitenruimten. Een nieuwe plint vormt het kader, dat de diversiteit aan functies in Hoog-Catharijne onderstreept, bijdraagt aan rust en eenheid in het gebied en de huidige situatie, waarin Hoog-Catharijne zich naar binnen keert, transformeert tot een gebied, waarin functies zich aan de openbare ruimte presenteren. Voorgesteld wordt rond de bestaande bebouwing in de rooilijn een glazen plint te plaatsen, met daarin openbare en commerciële functies, alsmede toegangen tot kantoren en woningen. De plint is benaderd als autonoom en uniform vormgegeven sokkel voor de bestaande, bovenliggende bebouwing. De constructie bestaat uit een regelmatig grid van staalprofielen met daartussen puien en glaspanelen. De horizontale driedeling van twee stroken van 4,5 meter en een tussenstrook van 1 meter voor reclame-uitingen, wordt afgewisseld met verticale penanten, die eveneens plaats bieden aan reclame-uitingen.

Waar mogelijk, bestaan panelen uit transparant glas, waar nodig uit matglas. De diepte van de glasplaatsing varieert. Plaatselijk wordt van de regelmaat in het grid afgeweken ten behoeve van laad- en losvoorzieningen of toegangen tot technische ruimten.

Conclusie
Voorgesteld wordt een tweelaags scherm rond het gebouw te plaatsen, maar de commissieleden missen hierbij een motivatie gebaseerd op de stedenbouwkundige situatie, de omgeving, de bestaande gevels etc. Een gedegen, ruimtelijke analyse op basis van de bestaande typologieën en kwaliteiten ontbreekt. Het complex verwordt tot een megablok waar retail in ondergebracht kan worden (plus de zich niet-onderscheidende entrees voor kantoren en woningen). Een toevoeging zou de openbare ruimte meerwaarde moeten bieden in plaats van het voorgestelde decor. Deze constatering wordt bevestigd door de positionering van een expeditie-ingang tegenover het Muziekpaleis, het ontbreken van royale en herkenbare entrees naar het Stationsplein, het Moreelsepark en het Smakkelaarsveld, en door het ontbreken van een visie op de inrichting van het maaiveld in aansluiting op de plint. De node gemiste analyse zou ook licht moeten werpen op de keuze om onderdelen van de bebouwing buiten de ingreep te houden – los van eigendomsverhoudingen.

Ook op architectonisch niveau plaatst de commissie kanttekeningen bij het voorstel. De samenhang met de bovenliggende bebouwing, die de benadering van de plint als sokkel veronderstelt, wordt in de voorgestelde uitwerking gemist. In deze vorm vat het scherm de bebouwing niet in het grote gebaar dat zich voegt in de omgeving, maar wordt een ‘dun’ gebaar sterk uitvergroot. Ook het gekozen uitgangspunt met de zogenaamde ‘neutrale kolom’ is te mager om als drager voor het complex te dienen. Verder staat de neutraliteit van de eenduidige vormgeving de herkenbaarheid van afzonderlijke functies in de weg.

Door de eenvormigheid en neutraliteit van de plint en het gebrek aan identiteit vreest de commissie de dominante rol van reclame als middel voor de winkeliers om zich te afficheren. Tevens zijn er grote zorgen over de uitstraling van het verdiepingsdeel van de plint.

De commissie komt tot de conclusie dat de voorgestelde aanpak niet zal leiden tot het ‘superblok ‘ dat voldoet aan de kwaliteitseisen die aan een gebouw van deze omvang op een zo prominente locatie in de stad moeten worden gesteld. Voorgestelde aanpak levert geen meerwaarde op voor de stad.

Dit stemt niet vreugdevol. Jammer dat plaatjes ontbreken. Gelukkig is er nog tijd om tot iets te komen wat op z’n minst acceptabel is.

Je vindt de notulen [hier].