Lees- en plaatjesvoer

In Analyse, Nieuws door HB1 Reactie

De lijst van boeken en uitgaven naar aanleiding van het stationsgebiedproject is het afgelopen jaar flink gegroeid. Voor BU een goede reden de balans op te maken.

Operatie open hart. Twintig jaar bouwen aan het Stationsgebied Utrecht – Ed van Eeden
Van Eeden heeft eerder een bundel met interviews rondom de opkomst van Leefbaar Utrecht gemaakt. Onder het motto dat je met geschiedschrijving niet vroeg genoeg kunt beginnen, heeft hij ook voor het stationsgebied maar liefst zeventig interviews afgenomen. Het kloeke boek, met 352 pagina’s hoofdzakelijk tekst, is net uit. Een groot aantal spelers, bestuurders en beïnvloeders komt aan het woord. Het boek blikt terug op een nogal dynamische periode van discussies en besluitvorming voor en na het beruchte referendum en beoogt tipjes van sluiers te lichten waarom keuzes zijn gemaakt. De informatie uit de interviews is op onderwerp gerangschikt waardoor de verschillen in zienswijzen van betrokkenen duidelijk naar voren komen. Denk daarbij aan de keuze om de tram te verleggen, waarom een singeloverkluizing en een poortgebouw, de keuze voor de locatie van de nieuwe centrale bibliotheek en hoe het met de groei van de stad de komende jaren verder moet. Veel pittige onderwerpen uit het boek blijven de komende jaren actueel: trappen naar de Moreelsebrug, de toekomst van het Smakkelaarsveld, de groei van het fietsgebruik en het weren van de auto en hoe het verder moet met de HOV-plannen.
Deze uitgave is uitstekend bronmateriaal voor latere geschiedschrijving maar bovenal een good read voor iedereen met meer dan gemiddelde betrokkenheid bij het stationsgebied van deze stad. Het is verschenen bij Matrijs, ISBN 978 90 5345 540 1

De Ruimtemakers. Projectontwikkelaars en de Nederlandse binnenstad 1950-1980­ –­­ Tim Verlaan
Deze publicatie die promovendus Verlaan in 2017 uitbracht verdiept zich in de stedelijke vernieuwing in de naoorlogse periode in een aantal Nederlandse steden. Verlaan beschrijft waarom bestuurders met flamboyante projectontwikkelaars in zee gingen en waarom zij het uiteindelijk met burgers aan de stok kregen. Het ontstaan van Hoog Catharijne krijgt daarbij veel aandacht. Zo was HC lang niet altijd de lelijkste plek van Nederland en zijn vastgoedschandalen van alle tijd. Het is een interessant onderzoek, niet alleen voor stedenbouwkundigen, maar ook voor leken met een gezonde historische nieuwsgierigheid. Het biedt wat deelonderwerp HC betreft een compacte versie van het bekende boek van Hans Buiter uit 1993 (HC, de wording van het winkelhart van Nederland), maar met nieuwe inzichten en analyses.
Het is verschenen bij Uitgeverij Vantilt, ISBN 978 94 6004 346 8

Zit je vast? Maak het complexer? – Hans Bil en Geert Teisman
Dit is een studie over de wording van het nieuwe Stationsplein (Oost) die in 2017 verscheen. In het opmerkelijke boek concluderen de auteurs dat het ingewikkelder maken van het probleem heeft geleid tot nieuwe energie en doorbraken binnen de taaie onderhandelingen tussen de grote belanghebbenden, Corio, NS en de gemeente. Het idee uit het Masterplan werd losgelaten. Geen brede, groene boulevard met fietsenflat maar een groot verhoogd stationsplein dat in drie lagen voldoende parkeerruimte voor twaalfduizend fietsen biedt. Voor organisatie- en projectdeskundigen net zo interessant als voor stedenbouwers, vastgoedbazen en architecten.
Het boek is verschenen bij Eburon, ISBN 978 94 6301 158 7

Wat ging er aan de huidige ontwikkeling van het Utrechts Stationsgebied vooraf? – Edo van Baars.
Van Baars, student Urban Geography aan de Universiteit Utrecht, heeft deze stagescriptie in opdracht van de gemeente gemaakt en hij behandelt daarbij alle eerdere, gesjeesde plannen die onder de naam Utrecht City project en Utrecht Centrum Project werden gelanceerd in detail, met chronologie en hun hoofdrolspelers. Het dekt de periode 1986 tot 2000 en vult het gat tussen de geschiedschrijving rondom de komst van HC in de jaren zeventig en de huidige bouwactiviteiten sinds het referendum van 2002. Interessant leesvoer voor mensen die proberen te begrijpen waarom Utrecht zijn vernieuwingen op deze wijze uitvoert. Vele aspecten van de huidige uitwerking blijken geworteld in plannen van decennia oud. Opmerkelijk, volgens van Baars, was de grootsheid van de plannen in de jaren 80 en 90, en de wens om alles in één groot plan vast te leggen. Dat moest haast wel spaak lopen. Ook viel het hem op dat toeval zo beslissend kan zijn. De tijdelijke ziekte van een charismatische hoofdrolspeler heeft het hele project een andere wending gegeven.
De scriptie is online te vinden op cu2030.nl.

Tussen droom en daad. Observaties over de aanpak van het Stationsgebied Utrecht – Ton Baetens
Historicus en bestuurskundige Baetens beschrijft aan de hand van interviews met een aantal nauw betrokkenen vanuit de ambtelijke organisatie en de grote marktpartijen, de immense complexiteit van de vernieuwingsopgave. De uitkomst van die interviews zijn vervolgens gekoppeld aan literatuuronderzoek naar uitspraken over veranderstrategieën en grote complexe ruimtelijke ordeningsprojecten in een wereld die snel verandert. Het boek, dat in 2015 verscheen, heeft een meer wetenschappelijk en analytische insteek, in vergelijking met de oral history van Ed van Eeden, waar een veel bredere groep werd gevraagd om vrijuit te speken over het gehele bestuurlijke en politieke proces, met alle zijn ups en downs.
Wel lezen met kritische blik. Geïnterviewden laten niet het achterste van hun tong zien of stellen dingen rooskleuriger voor dan ze zijn. Voor Vincent Oldenborg op nieuws030.nl was het indertijd een gemiste kans: te eenzijdig, te weinig kritisch naar het eigen functioneren, schreef hij.
Het boek is in opdracht van POS geschreven en hier integraal te lezen.

Voor de volledigheid nog de twee boeken over het nieuwe station.

Utrecht Centraal. Het Station in beeld 1843-2016 – Jos Zijlstra en Victor Lansink
Dit fotoboek bevat zo’n 150 foto’s en afbeeldingen die voor een groot deel nog niet eerder zijn gepubliceerd. Het Spoorwegmuseum en Het Utrechts Archief hebben daarvoor hun krachten gebundeld. Een must have voor de spoorliefhebber.
Uitgegeven bij W Books, ISBN 9 789462 581593

Verjongd Stadshart. Een nieuw Utrecht Centraal – diverse auteurs
Het boek, dat in 2016 in opdracht van de gemeente is gemaakt, beschrijft de totstandkoming van het huidige station van Benthem Crouwel met alle voorgeschiedenissen en beleidsnota’s. Terwijl het dagelijkse reizigersbedrijf door moet gaan is een kleine toegewijde organisatie volop bezig de verbouwing in goede banen te leiden. We lezen hoe het er achter de schermen aan toe gaat en wat de wisselwerking is met de omgeving en de stad. Er zijn vele dilemma’s, onverwachte wendingen, mee- en tegenvallers. Het boek is rijk geïllustreerd en bevat alle bekende impressies, tekeningen, schema’s en nog niet eerder gebruikt fotomateriaal. Minpuntje: het boek is eigenlijk drie jaar te vroeg verschenen. Je kunt pas echt goed de balans opmaken wanneer de pleinen en de omliggende HOV- en fietsvoorzieningen klaar en in gebruik zijn. Nu is het nog teveel work in progress.
Uitgegeven bij Matrijs, ISBN 9 789053 455098

 

 

Hebben we een publicatie over het hoofd gezien? Laat het hieronder weten.

 

Reacties

Laat een reactie achter op ralph Reactie annuleren