Nieuwe plinten Hoog Catharijne

In Nieuws door HB27 Reacties

[geüpdatet 18-10] De grootscheepse verbouwing van Hoog Catharijne die zich vooral op de as van de Stadsboulevard afspeelt, tussen station en binnenstad, brengt een grote metamorfose met zich mee. De uitlopers van het winkelcomplex, Gildenkwartier en Moreelseparkkwartier, hobbelen er in de tijd achteraan. Er wordt al jaren met enige hunkering uitgekeken naar de vernieuwing van de bruine puist bij het Smakkelaarsveld. Daar lijkt nu eindelijk beweging in te komen. Morgen toont Stir Architecture (voorheen Altoon Partners) in de Welstandscommissie zijn voorstel. We hebben wat beelden kunnen vinden die we hier tonen. We hopen van de bespreking van morgen een verslag te kunnen brengen. En waar we zo benieuwd naar zijn: hoe gaan onderkant en bovenkant van het gebouw zich tot elkaar verhouden? Hoe gaat de Welstandscommissie deze kwestie in zijn oordeel meewegen? Want je kunt de modderschuit wel schoonpoetsen, maar als de vlag nog steeds vuil en rafelig is, bereik je weinig. Er zijn in de afgelopen jaren plannen geweest voor de externe renovatie van de bovenbouw met de kantoren en de appartementen die niet van de grond kwamen. Dit is het moment om door te pakken.
Merk overigens op dat de plint een beetje wegloopt van de bovenbouw in westelijke richting. Hij volgt de straat. Je kunt op de afbeelding boven zien dat de gevel boven de trappen van het plein doorloopt tot aan het voorzetgebouw.
Van de gevelrenovatie van het zuidelijke deel van HC hebben we geen beeld. Op de renders van de architect van het Zuidgebouw is een HC-gevel zichtbaar die hiervan wel iets wegheeft. Vermoedelijk wordt het net zo uitgevoerd als op deze beelden.

[update]

Op dinsdag 18 oktober hebben architect en Welstandscommissie collegiaal gesproken over de gevel. En het klopt, deze beelden betreffen inderdaad het huidige voorlopige ontwerp van Gildenkwartier, waarover de afdeling stedenbouw van de gemeente en de architect in conclaaf zijn. Overigens is de keuze voor de grijze natuursteen al veel eerder gemaakt, al bij het voorzetgebouw. Deze steen zal worden toegepast naast de nieuwe entree, boven de trappen naar het plein. Het ontwerp gaat nu met name om de “taal” van de gevel, met de variërende vensters. Daarover is de commissie in principe te spreken. Het biedt, volgens Welstand, een goede continuïteit en is een solide element dat de blokken erboven kan dragen.
De plint komt een stuk naar voren ten opzichte van de huidige bebouwing waardoor het mogelijk wordt units te creëren voldoende groot om winkels en horeca te huisvesten. De expeditie van Mediamarkt komt aan de Catharijnesingel, evenals de (huidige) fietsenstalling en toegang tot kantoren.
Waar de commissie onder andere aandacht voor vraagt is de vijfde gevel, het dak. De architect laat deze doorlopen tot circa 1 meter boven het eerste kantoorniveau. Het sluit niet aan op het vloerniveau, waarmee het bijvoorbeeld als dakterras onbruikbaar wordt. NB dat deze bekritiseerde oplossing inmiddels bij het entreegebouw wel wordt gerealiseerd, te zien op bovenste impressie. Daar ontstaat een merkwaardig conglomeraat van bestaande en nieuwe volumes.
Ook kan de mogelijke inzet van shadowboxen, panelen die glas moeten nabootsen, niet op instemming rekenen. Deze bieden een ander reflectie en geen transparantie en doen de gevel afbreuk. Op de hoek tussen Smakkelaarsveld en Catharijnesingel wordt het hoekige ritme van de gevel onderbroken door een grote schuine lijn ter hoogte van de roltrappen. Ook dat riep vragen op.
Op dit moment lopen er gesprekken tussen Klépierre, architect en stedenbouw over de indeling van de gevel, met name de situering van de talloze in- en uitgangen. Dat de gevel aan de Stationspleinzijde een succes wordt mag geen twijfel lijden. Speciale aandacht verdienen de overige twee en dan met name de leefbaarheid en aantrekkelijkheid langs de Catharijnesingel, met het vele auto- en expeditieverkeer en de overkluizingen.

[einde update]

hoeksingelsmakkelaarsveldplint geveltypologie

De situatie van boven:
plattegrondplinthc

Materiaalgebruik doet in de verte denken aan het woonwinkelgebouw op de kop van de Vleutenseweg, ooit Buenos Aires gedoopt. Maar qua plintontwerp verschillen de ontwerpen nogal. Hoog Catharijne krijgt een ‘plint’ van een meter of tien hoog. Eigenlijk geen plint maar een gevel.

img_1159

De huidige situatie:

plintgildenkwartier-2 plintgildenkwartier-3 plintgildenkwartier-1 plintgildenkwartier-4

Reacties

  1. Wouter Steenbeek

    Het lijkt een lapmiddel, maar het moet maar. Ten eerste kan dat bruine geval bijna alleen maar beter worden. Misschien is enkel de onderbouw upgraden een marginale verbetering – het is er een. Ten tweede: het kan maar een keer voorbij zijn. De verbouwing van het Stationsgebied sleept zich al jaren voort. Als we die apenrots helemaal moeten slopen en er iets nieuws voor in de plaats zetten, brengt dat weer een klein decennium overlast op die plek met zich mee, net nu we daar een beetje klaar zijn met de Daalsesingel en TivoliVredenburg. En dan heb ik het nog niet over de winkeliers die weg moeten (de Mediamarkt in een noodwinkel, zie je het voor je?) en de mensen die in de bovenbouw wonen. Die zitten daar waarschijnlijk goed en willen hun plekje te midden van alles vast niet inruilen voor een flatje in Leidsche Rijn. Dus ja, dit is waarschijnlijk de beste oplossing.

  2. Maarten Rooijmans

    OMG! Het is super om het hier te lezen… maar die koude grote grijze tegels… de kubieke structuur… is het werkelijk zo moeilijk om een paar gezellige geveltjes te plaatsen tegen Gildeveste, al of niet met een Utrechts charisma? Een klein beetje meer authenticiteit, een klein beetje meer diversiteit, een klein beetje meer reliëf in het plintverloop, wat samengevat niets meer geeft dan wat meer medemenselijke uitstraling, is kennelijk teveel

    Het plan om een nieuwe plint rondom Gildeveste te bouwen zonder de bovengelegen woningen aan te tasten maar wel te werken, is een voortreffelijk idee. Maar wat is het primaire doel hierachter, toch niet om iedereen van de straat weer terug op de 1e verdieping van HC in te jagen?

    Ik heb hier inderdaad jaren naar gehunkerd en met mij velen, maar laat de hunkering geen huivering worden

  3. Berend

    Over “de bruine puist bij het Smakkelaarsveld” maak ik me weinig zorgen. Want 35 jaar oud.

    Hoezo “want 35 jaar oud”? Wel, waarde lezer, de wet van de menselijke perceptie schrijft voor dat architectuur van 35 jaar oud op het toppunt van haar lelijkheid is. Daarna komt zij vanzelf weer in de mode.
    Dat was al het geval met de jaren ’30 gebouwen die tijdens de HC bouw zo gretig weggesloopt werden. En iets later hevig betreurd. Toen dacht ik nog dat dat iets eenmaligs zou zijn, overgang naar grootschaligheid en zo. Dus toen gebouwen uit de jaren ’50 weer in de mode kwamen was ik opnieuw verrast: tot dan had ik gedacht dat die van een universele lelijkheid getuigden. Maar toen de kubieke grijsheid uit de jaren ’60 weer in de mode kwam wist ik het zeker: hier is een universele wet aan de gang, smaak is altijd cyclisch.
    Houd in gedachten dat de mode van de jaren ’70 en ’80 helemaal niet zo extreem is, een beetje pruttelend, een beetje kabbelend, ja misschien een beetje goedkoop. Maar helemaal niet zo veel om aanstoot aan te nemen.
    Dus de gevels van de Gildeveste kunnen lekker blijven zoals ze zijn, die gaan we vanzelf weer mooi vinden.

    😉

    1. Maarten de Jong

      Ik maak mij daar wel zorgen over. De 35 jaren cyclus zie ik niet. Waardering voor bijvoorbeeld laat negentiende eeuwse bouwwerken kwam pas in de jaren zestig/zeventig van de twintigste eeuw. Daar hapert al de wetmatigheid van 35 jaar. Voor de jaren zestig geldt de waardering voor een paar bouwwerken. Ik ken niemand die de strokenbouw, lees Vollenhoven flats of Bijlmermeer flats mooi vindt of waardeert. Elk decennium heeft wel een aantal bouwwerken dat met terugwerkende kracht mooi bevonden wordt. Maar ik geloof niet dat dit voor elk bouwwerk geldt. Zo kan ik mij goed voorstellen dat het glazen kantoor van de Rabobank mooi gevonden wordt, het is ook een typisch exponent van de jaren tachtig. Maar goedkope met grijze steen opgetrokken kantoren of sociale woningbouwflatjes uit de jaren tachtig krijgen mijnsinziens deze waardering niet: Wishfull thinking.

      1. Dirk

        Dit.

        Grijs beton (inclusief roetresten die vanwege neerslag als een lang verticaal spoor zichtbaar zijn)
        gaat echt niet meer in zwang komen.

  4. Berend

    Overigens ook wel boeiend dat de entree van HC op de hoek Smakkelaarsveld / Stationsplein lijkt te verdwijnen. Terwijl de entree van de Media Markt (en HC ?) op de hoek Smakkelaarsveld/Catharijnesingel juist wel prominent staat ingetekend. Het ziet er uit alsof dat de primaire ingang van de Media Markt gaat worden.
    Wat gebeurt er met het traverse niveau in het Gildekwartier? Wordt het Gildekwartier een blok waarvan alle winkels hun primaire ingang aan de buitenzijde hebben? De primaire routing lijkt via de buitenzijde en niet meer via de binnenzijde te gaan lopen.

    1. Auteur
      HB

      Dat is inderdaad een aanpassing op het oorspronkelijke idee, waarbij de noordelijke traverse zou worden doorgetrokken. Nu wordt kennelijk de ingang waar ooit de dierenwinkel en Habitat zaten weer een “echte” ingang van Hoog Catharijne (en Mediamarkt). Ik denk dat het past in het streven om publiek dat uit het station komt zo lang mogelijk binnen HC te houden, dus de routing is wel intern. Ik denk dat de zaakjes in de straatgevel los staan van de winkels op +1. Maar daarover wordt morgen misschien een en ander duidelijk.

      1. Maarten Rooijmans

        Dus jij denkt het ook? Het blijft een ongelooflijk verhaal dat HC de loop van de halve stad bepaalt, dat zie je ook bij de Moreelsebrug waar je vandaag touwens een mooie reportage van hebt geplaatst. Volgens mij is het wel zo dat er bij de brug nu al rekening gehouden wordt met het evt toch openen van toegang naar de sporen in een later stadium, klopt dat?

  5. Herman

    Aan de huidige lelijkheid kan weinig verslechterd worden, dus bijna alles is een verbetering…

    Maar zo’n achteloos getekende expeditie-ingang zegt genoeg, dat wordt dus een grauwe betonnen gat waarin de hele dag in- en uitgereden wordt. Tel daarbij nog ontelbare fietsers en je weet dat dit nooit een fijne verblijfsplek wordt.

  6. Hans Hulsink

    Het zou goed inderdaad goed zijn indien de commissie eisen zou stellen aan het tegelijkertijd opknappen van de bovenkant.

    1. Auteur
      HB

      Vandaag vergadering Welstand bezocht. Update volgt. Ik kan al wel verklappen dat het niet over de bovenkant ging, maar wel over het maken van een goede aansluiting met de vloer van de eerste kantoorlaag, zodat daar een volledig bruikbare vijfde gevel ontstaat (terras, groen etc.) van het ‘voorzetgebouw’ Gildenkwartier. Dus wel aandacht voor de bovenwereld, maar alleen in functionele zin.

  7. Marco Knol

    Tja, van die levendige gevel kun je dus net zo goed zeggen dat het rommelig is. Want 9 verschillende typen op 1 stuk die allemaal op elkaar lijken maar net niet gelijk zijn. Zeker met die schuine streep op de hoek bij de roltrappen. Maar goed, als het dak een meter lager wordt lijkt het me ook praktisch op opnieuw naar de gevel en de verhoudingen van de ramen en dergelijke te kijken. Ik ben het er trouwens wel mee eens om dat dak een groene verblijfsruimte te laten zijn. Utrecht kan groene daken en gevels goed gebruiken.

    Verder krijg ik uit de tekening de indruk dat het fietspad wat aan de smalle kant wordt, maar dat kan aan mij liggen.

  8. Dirk

    Ik mis bomen en groen op deze tekening. Het zal vast niet bij de verantwoordelijkheid horen van de partijen die met deze plint bezig zijn, maar er is daar genoeg ruimte voor. Er is al zo veel beton in dit gebied.

    1. BasHe

      Op het plattegrondje zie je dat er langs de hele Leidsche Rijn bomen gepland zijn. Als ze daar nu wat monumentale beuken neerzetten zie je de ‘bruine puist’ over een paar jaartjes niet meer.

  9. Carl

    Het betekend dus dat de Gemeente Utrecht grond verkocht heeft aan de eigenaar van Hoog Catharijne om dit alles mogelijk te maken. Heb ik het bij het juiste eind? Openbare ruimte wordt dus: winkelruimte? Gevolg: een smal fietspad en ontmoediging van een wandeling vanaf het Vredenburg naar het station buitenom. Blijkbaar met de volle medewerking van de Gemeente Utrecht. Men wordt gedwongen om via Hoog Catharijne te lopen….. waar blijft de mening van de raadspartijen hierover? Dit i.v.m. de vrijheid van bewegen en wandelen in dit land! Hier krijgen we een situatie van “Gedwongen Winkelloop”!

    De huidige ingang van Mediamarkt aan de Catharijnesingel hoek Smakkelaarsveld wordt ook gebruikt als toegang tot het Winkelcentrum Hoog Catharijne. Volgens mij mag dit niet, via een winkel een winkelcentrum betreden. Brandweereisen !

    De eigenaar van Hoog Catharijne laat zien zich alleen zich te bekommeren om “vierkante meters”! Deze gevels stellen architectonisch weinig voor, zij voegen slechts “meer van hetzelfde” toe aan het reeds bestaande gevelbeeld in dit gebied.
    De menselijke maat ontbreekt volkomen en een “grijze waas” ontstaat op een plek waar het visitekaartje van Utrecht zou
    moeten ontstaan.!!! De welstandscommissie en de raad van Utrecht laden een grote verantwoordelijkheid om hun schouders
    als zij met dit voorstel accoord gaan. Mijn advies: Afkeuren en opnieuw beginnen met een architectonisch aantrekkelijker en beter voorstel!

    1. Auteur
      HB

      De route buitenlangs is niet slechter dan binnendoor. Juist door de plinten te vullen probeert men die route te activeren. Dat de straat er op deze plaatjes kaal uitziet, zegt weinig. De openbare ruimte valt niet onder Klépierre. Straks wordt dat een waterkant van de Leidsche Vaart, onderdeel van de Stadscorridor, de hoofdverbinding van Leidsekade tot de Neude.
      Verder vermoed ik dat de ingangen van HC en Mediamarkt onafhankelijk zullen zijn. Dus niet zoals het momenteel op die hoek is. Vroeger was het een normale ingang, maar MM heeft die ingang geconfiskeerd. De discussies over de in- en uitgangen tussen gemeente en HC lopen nog. Het zou dus ook nog anders kunnen worden.

  10. Maarten

    Christus te paard, wat wordt dit lelijk! Is het niet mogelijk om die lelijke bakstenen in te pakken met dat witte metaal waarmee ook een stukje HC boven bv de C&A al is ingepakt?

    Over die grijze bakstenen aan de plint ben ik al helemaal niet te spreken! Ik denk dat het stationsgebied nooit groen genoeg heeft, misschien moeten ze de hele tent maar laten begroeien met hedera/klimop?

  11. Johan

    Simpelste en goedkoopste oplossing voor al deze lelijkheid; Verf/stuc die bruine rommel wit. Plaats bomen/groene gevels.

    1. Maarten de Jong

      Helemaal mee eens. De gevel zelf is niet het probleem; het zijn de bruine borstweringen en het grijze dak. Waarom in godsnaam een goedkoop grijs voorzetwandje? Naast dat het lelijk is kost het ook nog ruimte. Steek dat geld in gevelrenovatie. Wie verzint dit?? Alsof je voor de visite snel de troep bij elkaar harkt en het afschermt met een kleedje of kamerscherm.

    1. Auteur
      HB

      Waar komen toch al die burgers vandaan die hun vogelvriendelijke achtertuin in de container mikken, er uitgestrekt donkergrijs natuursteen in plempen en het dichtmetselen met lomp zwart loungemeubilair en roestvaststalen toeters en bellen?

      Ik ben bang dat het dit tijdsgewricht is.

  12. Herman

    @HB goede en leuke typering van de Intratuin (nou ja “tuin”) typering van menig achtertuin en helaas erg waar…

  13. Berend

    De “lelijkheid” van de Gildeveste nog eens op me laten inwerken:
    1) Ja, de gevels zitten onder de roet en aanslag. Schoonmaak dringend gewenst.
    2) Het groen dat op de balkons van sommige bewoners zichtbaar is, is mooi en helpt voor een positieve uitstraling. Het zou, in deze zelfde stijl, mogelijk moeten zijn meer en zichtbaarder groen op de gevel te krijgen.
    3) Vervang de donker groene en donker bruine panelen op de bovenste verdiepingen door koperplaat. Dit kan het sombere en goedkope gevoel van de gevel verminderen en het karakter versterken. Duur? Afbreken en opnieuw beginnen is waarschijnlijk duurder.

    En toch ben ik blij dat de Gildeveste in zijn (min of meer) huidige vorm blijft bestaan omdat daarmee een stuk van het oorspronkelijke Hoog Catharijne blijft bestaan. Er is al zoveel gesloopt.
    De planning van het grootschalige Hoog Catharijne in het kleinschalige stadscentrum is een brute ingreep geweest. De architecten van de jaren zeventig hebben geprobeerd die bruutheid toe te dekken met een (in mijn ogen mislukte) hang naar kleinschaligheid in de detaillering. En tenslotte blijkt na zoveel jaren gebruik het hele concept binnenste buiten te keren: niet meer de naar binnen gerichte shopping mall maar een ouderwets bouwblok met winkels in de plint. Het is laag over laag over laag.
    Het is die geschiedenis die een stad boeiend maakt en karakter geeft. Weg met het blauwdruk denken: een stad ontstaat niet in een keer! Een stad is een aaneenschakeling van mislukte experimenten. En juist aan de improvisatie om van het vorige mislukte experiment toch weer iets bruikbaars te maken ontleent het zijn schoonheid.

  14. MaartenK

    “Speciale aandacht verdienen de overige twee en dan met name de leefbaarheid en aantrekkelijkheid langs de Catharijnesingel, met het vele auto- en expeditieverkeer en de overkluizingen.”

    Me dunkt. Waarom is er geen beeld van de Catharijnesingel? Als dat door de projectmakers bewust wordt weggelaten belooft dat niet veel goeds.

    Terwijl ook deze kant van het gebouw zeer prominent is, als overbuurman van TivoliVredenburg. Het is het stuk dat met zijn gezicht naar de binnenstad staat. En als herstelde singel (juist) een mooi straatniveau verdient.

    1. Auteur
      HB

      Dat beeld is er wel en is getoond bij de o.a. Welstand. Met name dit deel van het gebouw krijgt in de besloten gremia veel aandacht. Architect en Klépierre delen het alleen niet met het publiek. In deze fase ook niet verwonderlijk. BU heeft een paar images kunnen scoren, maar niet alles.

Reageer