De perronkappen van Van Heukelom

In Nieuws door HB5 Reacties

Perronkappen-1894

Bij de oplevering in 1894

Net uit: een mooie historische verslaglegging over het leven van onder andere de Utrechtse perronkappen in het online tijdschrift retours. Veel beeld en zelfs een 360 graden panorama van de kap, gemaakt kort voordat het werd gesloopt. Je vindt het hier. In de doorlees het persbericht van de maker van het tijdschrift.

 

[quote:]

Bouwperikelen anno 1894 en deels mislukt hergebruik in 2013

Het verhaal achter de gesloopte perronoverkappingen van Utrecht CS

In 2011 zijn de laatste monumentale perronkappen van station Utrecht Centraal gesloopt. De sierlijke ijzerconstructie was het eerste grote project van ir. George van Heukelom (1870-1952), later bekend als architect van De Inktpot, het grootste bakstenen gebouw van Nederland. Het historische verhaal achter de perronkappen is nu op een rijtje gezet en van veel beeldmateriaal voorzien door het gratis digitale magazine retours.

Onlusten en Troelstra
De kappen kwamen in 1894 niet zonder slag of stoot tot stand. Er vielen gewonden en een dode door gebroken steigers en vallend ijzer. De Belgische aannemer had tegen zo’n laag bod ingeschreven dat de werklieden niet betaald konden worden. 48 mensen werden ontslagen, waarna er onlusten uitbraken. De socialistische voorman Pieter Jelles Troelstra woonde in Utrecht tijdens de onlusten rond de overkapping. Hij organiseerde een protestbijeenkomst in grote tenten nabij het station. Kort erna werd de SDAP opgericht.

Onttakeling en sloop
In tegenstelling tot Den Bosch en Hengelo, waar nog kappen van Van Heukelom staan, zijn de Utrechtse perronkappen nooit tot rijksmonument verklaard. Daarvoor waren ze al te zeer gehavend. De onttakeling voltrok zich in een periode van 45 jaar. Het begon in 1968 met de aanleg van de stationstraverse. De grootste verminking ontstond in 1987 bij de bouw van de nieuwe stationshal. In 2010-2011 sloopte ProRail de laatste delen, nog maar 20% van de oorspronkelijke kappen. Ze zijn vervangen door moderne overkappingen met zonnecellen in het kader van de nieuwe OV-terminal.

Slechts deels hergebruikt
Bij de voorgenomen sloop klonk er protest en de gemeente besloot dat de kappen een herbestemming moesten krijgen. Een deel ging naar de Stichting Stoomtrein Goes-Borsele, de rest werd opgeslagen om later als markthal in nieuwbouwwijk Leidsche Rijn te dienen.
Ondertussen heeft de Stoomtrein Goes-Borsele geen concrete plannen voor herbouw, omdat dit duur is en er bij de sloop onderdelen verloren zijn gegaan. De in Utrecht bewaarde perronkappen zijn inmiddels wel gerenoveerd. Deze worden komend najaar aan het nieuwe Berlijnplein naast elkaar geplaatst, zodat een markthal van 30×35 meter ontstaat. Dit is slechts 7% van het oorspronkelijke oppervlakte.

Panoramafoto’s en interactieve kaart
Het artikel in retours is niet alleen voorzien van oorspronkelijke bouwtekeningen en veel fotomateriaal, maar ook van 360° panoramafoto’s die kort voor en tijdens de sloop zijn gemaakt. Daarnaast toont een interactieve kaart de ontwikkeling van de Utrechtse stationsgebouwen en overkappingen van 1843 tot en met 2016.

Over retours
retours is een gratis digitaal magazine over spoorweghistorie, vormgeving en fotografie met maandelijks een nieuw artikel. Het is zeker niet alleen voor treinfanaten, maar voor iedereen met interesse in geschiedenis en toegepaste kunsten. retours wordt gemaakt door Arjan den Boer en is zowel beschikbaar voor iPad als op het web. Onlangs won het de Geschiedenis Online Prijs 2012 in de categorie Particulieren. De jury prees onder meer de weloverwogen vormgeving.

http://retours.eu

 

Reacties

  1. Ill-b

    Perronkappen dan maar terughalen en een plek hier in de stad geven. (andere locatie Leidsche Rijn?)

  2. Carlo

    Heel interessant, helaas impressies van hoe de markthal in Leidsche Rijn er uit gaat zien.

  3. Piet Mulder

    Het enige wat nu nog over is van het station uit de jaren 1890 zijn de gemetselde stenen muurtjes langs de randen van de oudste perrons.
    Die kun je nog goed herkennen langs sommige stukken perron.

Laat een reactie achter op Ill-b Reactie annuleren