De commissie Stad & Ruimte is zojuist geïnformeerd over planning en inpassing van de Uithof-tram. Exploitatie van deze lijn begint pas vanaf voorjaar 2018. (BRU moet eerst nog het wiel uitvinden, vermoeden we. We voorspellen een hoop gedoe in de testfase rondom veiligheid. Twee generaties studenten kunnen in de tussentijd nog genieten van bus 12.) Om de tram door de bibliotheek te kunnen laten lopen is de ‘footprint’ van het gebouw vergroot. Het ontwerp van de OV-terminal westzijde moet nog worden gemaakt. De Oosterspoorbaan, de zuidelijke tak naar het Spoorwegmuseum verdwijnt. Dit en nog meer in de commissiebrief na de klik.
[quote:]
Met deze brief informeren wij u over de voortgang van het project Uithoflijn, sinds het door de raad op 28 juni 2011 genomen projectbesluit. Daarnaast lichten wij het verdere besluitvormingstraject toe om te komen tot een Uitvoeringsbesluit. Met deze brief komen we tegemoet aan de toezegging om u met regelmaat te informeren over de voortgang van de Uithoflijn. Over de busbaan Kruisvaart bent u onlangs door ons separaat geinformeerd.
Besluitvorming BRU
De besluitvorming bij BRU over de vertramming van de Uithoflijn is in twee stappen verdeeld. In juni 2011 heeft het Algemeen Bestuur van het Bestuur Regio Utrecht (AB-BRU) het principebesluit genomen. Hiermee heeft Bestuur Regio Utrecht (BRU) definitief voor de tram gekozen. Gegeven het feit dat aan een aantal randvoorwaarden niet was voldaan (opname in meerjarenbegroting van BRU, inpassingvraagstukken), kon BRU nog geen onvoorwaardelijk besluit nemen.Het opstellen van het Financieel Plan en de bestuursovereenkomst tussen BRU en gemeente zal naar verwachting begin 2012 worden afgerond. Het Voorlopig Ontwerp + (VO+) zal dan ook gereed zijn. Daarmee wordt aan alle eerder gestelde randvoorwaarden voldaan, zodat naar verwachting in het voorjaar van 2012 door het AB-BRU het definitieve Uitvoeringsbesluit kan worden genomen. Een uitvoeringsbesluit in het voorjaar van 2012 past in de planning om begin 2018 de Uithoflijn in exploitatie te nemen.
Overeenstemming over inpassingsvraagstukken leidt tot VO+
Een van de randvoorwaarden om te komen tot het uitvoeringsbesluit was het oplossen van enkele inpassingvraagstukken, met name in het Stationsgebied. De Bibliotheek++ is daarvan de meest in het oog springende. Als tussenstap naar de vaststelling van het definitieve VO+ hebben BRU en gemeente overeenstemming bereikt over alle ontwerpoplossingen. Geconcludeerd is dat met voldoende zekerheid kan worden gesteld dat het ontwerp van de Uithoflijn maakbaar is. De raming van het project is geactualiseerd. Gebleken is dat de kosten passen binnen de oorspronkelijke investeringsraming van € 321 miljoen. Zowel DB-BRU als B&W hebben ingestemd met deze oplossingen. Dit garandeert de voortgang van de (ontwikkeling van) projecten in het Stationsgebied. De oplossingen zullen voor het uitvoeringsbesluit worden verwerkt in het definitieve VO+, dat in januari 2012 gereed zal zijn.Inpassing Bibliotheek++ en tram
In de toelichting bij het Projectbesluit van juni 2011 is gemeld dat het realiseren van een geintegreerd ontwerp van Bibliotheek++ en Tram, naar verwachting tot de mogelijkheden behoort. Gebleken is dat het mogelijk is om met volledige handhaving van het vastgoedprogramma beide projecten technisch in te passen. Met dat programma heeft de gemeenteraad op 24 november 2011 definitief ingestemd. Doordat de HOV-banen meer ruimte nodig hadden dan in het IPVE/FO Smakkelaarsveld (september 2009) was vastgelegd, is de footprint van het gebouw wat vergroot. Voor de tram geldt dat weliswaar afgeweken moet worden van het Integraal Programma van Eisen (IPvE) van de tram, maar zodanig dat dit uit oogpunt van veiligheid, exploitatie en beheer acceptabel is. Verder zijn er oplossingen gevonden voor de inpassing van de tram aan de westzijde van het Stationsgebied en in de OV-Terminal Binnenstadszijde. Het ontwerp voor de OV-Terminal Jaarbeurszijde – wat wijzigt t.g.v. de verplaatsing van de tram naar de oostzijde waar eerder van was uitgegaan – moet nog worden vastgesteld.Optimalisatie tram en P+R
De Uithof Een andere belangrijk aandachtspunt is de inpassing van de tram in P&R De Uithof. Bij de vaststelling van het Aanvullend Voorontwerp (begin 2011) was nog sprake van een ongelijkvloerse kruising van de opstelsporen met de Universiteitsweg. Het ontwerp is nadien dusdanig geoptimaliseerd dat kan worden afgezien van dit viaduct. Eerst werd gedacht aan twee lange opstelsporen (die onder de Universiteitsweg doorliepen) en één korte, nu zijn het vier korte opstelsporen die net voor de Universiteitsweg eindigen. Door deze aanpassing wordt bespaard op de realisatie van een viaduct. Daar tegen over staat dat de kosten voor aanleg van het tramsysteem hoger uitvallen (o.a. extra wissels). Hierdoor levert deze aanpassing per saldo slechts een gering financiele besparing op. Belangrijk is dat door de versobering van het ontwerp de impact op de omgeving aanzienlijk minder is.Overige ontwikkelingen
Het bestemmingsplan voor HOV Om de Zuid, door de gemeenteraad vastgesteld in juni 2010, is inmiddels onherroepelijk. De Raad van State heeft namelijk het ingediende beroep ongegrond verklaard.In de plannen van de Uithoflijn is als uitgangspunt gehanteerd dat de Oosterspoorbaan niet hoeft te worden gekruist. Daarvoor is het noodzakelijk dat de aansluiting op de spoorlijn Utrecht-Arnhem komt te vervallen. Het spoorwegmuseum wordt dan via de noordzijde ontsloten, waarmee de huidige ontsluiting definitief wordt. De minister van Infrastructuur heeft inmiddels ingestemd met het advies van ProRail voor deze sanering van de Oosterspoorbaan. Naar verwachting neemt de minister januari 2012 een definitief besluit, na afweging van de ingediende bezwaarschriften.
Op basis van de verdere uitwerking van de planning en de eerste resultaten van het overleg met vervoerbedrijven in Nederland heeft BRU geconcludeerd dat de huidige planning nog steeds realistisch is en er op dit moment geen versnelling mogelijk is. Deze conclusie is gebaseerd op informatie van vervoerbedrijven die te maken hebben (gehad) met trajecten voor nieuw materieel. De komende tijd zal BRU nog meer informatie uit de buitenlandse vervoerdersmarkt verzamelen. Vanwege concurrentiegevoeligheid en aanbestedingsregels is overleg met de leveranciersmarkt nu niet raadzaam. In het kader van het programma van eisen zal BRU een marktconsultatie uitvoeren, waarbij potentiele leveranciers op basis van dezelfde informatie benaderd worden. Dan kan bezien worden of er mogelijkheden zijn in de leveranciersmarkt om tot versnelling te komen, zoals aansluiten op een bestaande productielijn.
Met BRU is overeengekomen een quickscan uit voeren naar optimaliseringvoorstellen voor lijn 11 en 12 voor de periode tot en met 2017. Bij de oplossingsrichtingen zal onder andere gebruik worden gemaakt van de aanbevelingen uit de second opinion die het Rijk heeft laten uitvoeren naar de tram. De aanpak zal concrete voorstellen dienen op te leveren die ruim voor 2018 kunnen worden uitgevoerd. In de loop van het voorjaar van 2012 zijn de resultaten hiervan beschikbaar.