Er is geen officieel woord over naar buiten gekomen, maar toch wel van belang, lijkt ons. De Utrechtse bibliotheek heeft na het vertrek van Hans van Soelen, eind vorig jaar, inmiddels een nieuwe directeur a.i.: Walther Kok. De site van de gemeente meldt wel dat hij sinds 1 december 2009 programmadirecteur Diversiteit en Integratie is, een geheel andere tak van sport. Vorig week donderdag heeft hij tijdens de Raadsinfoavond de bibliotheekplannen toegelicht.
Uit die plannen blijkt dat Utrecht een bibliotheek wil vestigen van nationale betekenis. Ik hoop dat het tot de plannenmakers doordringt dat daarvoor meer nodig is dan aanhaken op de landelijke bibliotheekvernieuwingsprocessen, of het maken van een mooi gebouw zoals in Amsterdam. Als de bibliotheek over vijf jaar klaar is, is het e-book volkomen ingeburgerd. Op die trend is tot nu toe vanuit de bibliotheekwereld nog geen enkele betekenisvolle reactie gekomen. Ook levert literatuur terrein in. Informatieve boeken worden uit kasten weggesaneerd. De muziek-cd is marginaal geworden. Er groeit momenteel een generatie op die nooit in een bibliotheek is geweest. Allemaal erg confronterend, maar de kop in het zand steken lost ook niets op.
Dat wordt een potje achter de feiten aanhobbelen, vrezen wij. Het succes van Bibliotheek++ staat of valt niet met de keuze van Rapp+Rapp. Het zit veel dieper. Ontmoeten en educatie zullen de boventoon moeten gaan voeren, wil het instituut overleven. In dat licht bezien is het des te vreemder dat uit alle stukken blijkt dat UCK niet echt als een serieuze synergiepartner wordt gezien. De woorden “Er moet door het UCK voor 1 juli een business case worden ingeleverd” zouden we graag willen herfraseren: “De bibliotheek moet voor 1 juli een business case maken voor de komende tien jaar”. Maar ach, dat krijgen ze makkelijk rond, want een stadsbibliotheek is uiteindelijk een imagoproject en dat mag wat kosten.
In de bibliotheekpresentatie van 14 januari staan alle kreten keurig op een rij. Ambitie lijkt er te zijn. Nu de visie nog.
Update: 27 maart a.s. opent na de nodige vertraging de nieuwe bibliotheek van Almere. Hier wordt door vakmensen met veel interesse naar uitgezien. Almere is een pionier op het vlak van klantsegmentatie en retailformule in de bibliotheek. Het is interessant te zien of ze dit verder uitbouwen of juist weer een stapje gaan terugzetten.
Reacties
Seth Godin heeft een interessant stukje geschreven over hoe bibliotheken van morgen toegevoegde warde kunnen leveren door in te spelen op de opkomende kennis-/netwerkeconomie:
http://sethgodin.typepad.com/seths_blog/2010/01/the-future-of-the-library.html
Wat Godin zegt komt neer op media-educatie, en dat is een van de speerpunten op basis- en voortgezet onderwijs, maar zou er moeten zijn voor iedereen, jong of oud. Het is niet de informatie-overvloed, maar het gebrek aan goede filtering waar het probleem ligt, aldus Clay Shirky tijdens de Webexpo in 2008. De bibliotheek hoeft niet te denken dat ze in dezelfde leage als Google opereert, dat heeft ze al op voorhand verloren. Ze moet dit willen overstijgen, en daarbij past een pro-actieve houding. Deze houding neemt niet langer het bewaren en verhuren van boeken als uitgangspunt. Doe je dat wel, ben je weinig meer dan een museum.
Ben het helemaal eens met wat je zegt Herbert. Bibliotheekmedewerkers gaan in die rol functioneren als gatewatchers (term van Axel Bruns), die hun bezoekers opvoeden in het efficient gebruiken van media en hen pro-actief wijzen naar informatiebronnen die context bieden. Waarmee ze dan vervolgens hun eigen waarheid samenstellen.