Singelontwerp

In Nieuws door HB9 Reacties


Hoe staat het eigenlijk met de ontwerpen van Stadskamer, het Poortgebouw en de overkluizing van de open stadsbuitengracht? Goede vraag. Ik heb het aan de projectorganisatie voorgelegd.

Begin dit jaar heeft de raad de nodige harde noten gekraakt. Wat in september al bijna als een definitief ontwerp aan het publiek werd gepresenteerd kreeg in januari toch duidelijke de kwalificatie voorlopig. Ik ga nu niet herhalen wat er allemaal is geconcludeerd [post], maar het komt in het kort neer op dat het groen volledig langs de hele singel moet komen en dat de Stadskamer transparanter moet worden. Het ontwerp toonde een volledige geblokkeerde zichtas langs het water. Verder is er nog een grotere daglichtinval langs de beide zijden nodig zodat de sociale veiligheid niet in het gedrang komt.

Terug naar de vraag. De architecten van Corio hebben aan POS nieuwe schetsen laten zien, die al beter waren – met grotere openheid naar het water toe – maar not good enough. Nu heeft dit ook niet zoveel haast, want de bouw zal pas over enige jaren kunnen beginnen. De baas van de projectorganisatie, Hutschemaekers, is optimistisch. Ik wou dat ik de tekeningen had gezien en zijn gevoel kon delen. Voor het moment ben ik argwanend. Maar ik vermoed dat die vreselijke spinnenwebgevel al in de prullenbak is verdwenen.

Dan de singel zelf. Voor dat ontwerp is bureau Lodewijk Baljon [site] aangezocht. (Eerdere stedebouwkundige ontwerpen waren van de hand van UN Studio.) Ik denk dat het voor deze ontwerper een exercitie in nederigheid en dienstbaarheid moet gaan worden. Een Utrechter weet hoe een groene singel er uit ziet. En een Utrechter is daaraan gehecht. Daaraan hoeft een landschapsarchitect eigenlijk niet veel aan toe te voegen. Dus aub geen pretentieuze steenvlakte waarin hier en daar een verplicht boompje als decor fungeert.

Singelontwerp
Stationsplein Apeldoorn 2006. Ontwerp Lodewijk Baljon
Landschapsarchitecten (bron: fiets-nl /Flickr)

Bekijk de Weerdsingel zoals deze er nu bijligt. (Iedereen kan zich vast nog wel die nare parkeerbosjes herinneren.) Trek dit door om het hoekje bij Paardenveld. Zorg voor een gevarieerde boombeplanting. Dat is toch een tijdloos, eenvoudig en prachtig ontwerpuitgangspunt? Dan kun je altijd nog zien of je de 20 meter ruimte tussen singelkade en het Muziekpaleis nog extra aankleedt met wat trappen. Dat hoeft niet ingewikkeld of designerig te zijn om te werken. Kijk maar naar de Bemuurde Weerd.
Singelontwerp
De echte uitdaging op die plek is van andere aard: licht. Zonlicht met name. Dat zal er namelijk niet meer zoveel zijn als de nieuwe gebouwen er staan. Hoe creëer je op de stoep van het Muziekpaleis een prettige buitenruimte, ook voor dagen die niet zo lang zijn? Lastig.

[edit:] Ter inspiratie een beeld van de manier waarop het in Amsterdam is opgelost.
Singelontwerp

 

Reacties

  1. Jan Maarten

    Over de inrichting van de openbare ruimte gesproken, vandaag was ik in Enschede om het wederopgebouwde Roombeek (vuurwerkramp) te bekijken. Er is kennelijk een landschapsarchitect ingeschakeld om straten, pleintjes, groenstroken en waterpartijen vorm te geven. De straat is hier niet de sluitpost van het stedebouwkundig ontwerp maar letterlijk het verbindend element waardoor de wijk, ondanks de grote diversiteit in bebouwing, samenhang krijgt. Pi de Bruijn, coördinator van de ontwikkeling van Roombeek laat weten dat een dergelijke kwaliteit overal haalbaar is, maar dat dit niveau in Nedeland vrijwel nergens gehaald wordt omdat de politieke wil, de ambitie om tot het uiterste te gaan, ontbreekt. Ik zou er uitputtend over kunnen schrijven, maar beperk me tot het geven van deze tip: trek een paar uur uit om Roombeek te bekijken. Lezen de ontwerpers van het POS ook mee?

  2. Oskar

    Openbare ruimte inrichten is natuurlijk peperduur en het levert niets op. Roombeek is een bijzonder geval, hier is heel veel extra geld naar toe gegaan. Dat is niet overal haalbaar, al zou je toch hopen dat ze in dit geval ook wat extra uittrekken hiervoor.

  3. Jan Maarten

    @ Oskar,Wat de uitstraling van een verzorgde openbare ruimte oplevert is niet direct in geld uit te drukken, maar wel meetbaar aan de hand van de hoeveelheid mensen die zich er op straat waagt en het gevoel van welbevinden dat die mensen daar hebben.Openbare ruimte moet hoe dan ook ingericht worden. Hogere kosten door het gebruik van mooiere materialen vallen in percentages uitgedrukt nogal mee, de arbeidskosten vormen immers het leeuwedeel van de investering.Bovendien beperkt de prijs van een goed/mooi ontworpen openbare ruimte zich niet tot de aanlegkosten. Het is belangrijker om naar de jaarlijks terugkerende onderhoudskosten te kijken. Vaste kosten als onkruidbestrijding en rechtleggen of vervangen van losliggende c.q. gebroken trottoitegels kun je drukken/vermijden door b.v. gestabiliseerd zand (cement/zand mengsel) toe te passen. In een goed ontwerp worden overbodige toevoegingen ook vermeden, de kunst van het weglaten bespaart geld. En wat er niet staat kun je niet per ongeluk beschadigen of met opzet vernielen. Ook dat scheelt enorm in de onderhoudskosten. Kortom, mooier is niet per sé duurder.

  4. Oskar

    @ Jan MaartenIk ben het absoluut met je eens dat meer investeren in de openbare ruimte veel positieve effecten zou hebben. Maar uiteindelijk betaalt de gemeente de rekening en die zal dan een afweging moeten maken. Blijkbaar gaat de voorkeur vaak uit naar andere dingen…

  5. erik

    eens met jan maartenen een gemeente die gaat voor culturele hoofdstad moet niet dorps gaan doen: de Weerdsingel vind ik geen geslaagd voorbeeld, zeker wat het gebruikte type steen betreft

  6. hb

    @erik: Als je dat afwijst dan zul je de bestaande (historische) singels ook wel niet mooi vinden, of begrijp ik je nu verkeerd? Ik ben erg huiverig voor een andere vormgeving van de buitenruimte in een arbitrair begrensd gebied. De grootst opgave is dat poortgebouw logisch ruimtelijk inpassen. Daarvoor zouden ze wel een ontwerpwedstrijd mogen uitschrijven, zoals bij de bieb.

  7. erik

    @hb Ik sprak vooral over het type steen. Mijn hoofd zit nu bij de zuidkant van de Weerdsingel. Tussen de Jacobsstraat en de Daalsekwint, de kant van politiebureau Paardenveld/kroonstraat. Volgens mij zijn met dergelijke fantasieloze recht-toe-recht-aan-stenen ook de werven aangeheeld aan de zuidkant van de Oudegracht. Geen porem.Als ik steen zie wil ik een werfachtige plek aan het water en dus een gracht. Is dat er niet, dan wil ik een groene singel’oever’ met eventueel een steiger. Ik wil geen stenen kade van – zeg- een meter hoog.De bestaande singels vind ik wisselend. Aan de oostzijde supermooi, de westzijde (catharijnekade) niet zo.De weerdsingel lijkt door dat gebruik van steen te hinken op half gracht en half singel. Hoewel dat hier voor mij niet goed heeft uitgepakt, vind ik wel dat de singel er ter hoogte van Vredenburg niet als een klassieke singel uit hoeft te zien. En dat lijkt ie ook niet te worden met die trappen bij het Muziekpaleis.Volgens mij staat of valt het allemaal met de gebruikte materialen, de zorg oftewel de bereidheid om de prijs die bij de ambitie hoort te betalen. En daar blinkt de gemeente Utrecht niet in uit. Een goed ontwerper houdt daar rekening mee. Dat wil zeggen dat ie met zijn oplossing zo goed binnen het budget blijft (zonder verborgen kostenposten) dat een bezuinigingsronde niet nodig is en het ontwerp dus ook niet wordt aangetast.Poortgebouw? Dat komt zeker uit de koker van Porter Architects 🙂 Ik zou het liever een brug met winkels noemen. Op google vind je er zo een paar.

  8. hb

    @erik: ben het helemaal met je eens dat een werfaanleg verreweg te prefereren is boven een kade van een meter hoog of meer. Maar bij de Weerdsingel-west zou ik dat niet zo logisch hebben gevonden, in het stationsgebied kan het mooi werken en bij de nieuwe bibliotheek wordt de werfhoogte sowieso doorgevoerd.Poortgebouw: dat is het smalle, afgeronde hoge gebouw op de oever. De Stadskamer is het glazen blok boven het water. ‘Poort’ refereert aan het samenkomen van allerlei verkeer (denk ik tenminste).

  9. Rob

    Uiteraard is de centrumkant van de Catharijnesingel het allermooist, echter niet haalbaar aan de Rijnkadekant/ingang Muziekpaleis. Wat ik zelf erg geslaagd vind is de oplossing “Muziek Gebouw aan het IJ”, welliswaar geen singel, maar een grote plas water voor de deur, maar de functie onder de overkapping en bijna op waterhoogte vind ik erg mooi en ruimtelijk. De overkapping geeft e.e.a. iets beschermends. Ik heb Herbert een foto gestuurd van de oplossing aan het IJ.

Laat een reactie achter op Jan Maarten Reactie annuleren